Strona 1 Stowarzyszenie Aktywnych Animatorów Kultury ZBIORCZY RAPORT Z BADAŃ „Zasoby i potrzeby w zakresie programowym wymian młodzieży” Lublin, grudzień 2021 Strona 2 Spis treści WSTĘP ............................................................................... 3 CZĘŚĆ I Doświadczenia z dotychczasowych wymian młodzieży ........ 8 1.Informacje o wymianach, w których uczestniczyli badani lub które organizowali. ...................................................................................................... 8 2.Motywacje młodzieży do udziału w wymianach ............................................ 17 3.Oczekiwania i potrzeby młodzieży wobec programów wymian ..................... 23 4.Zalety i wady programów wymian ................................................................. 27 5.Wpływ udziału w wymianach na nabycie przez ich uczestników wiedzy i umiejętności. .................................................................................................... 37 6.Wpływ uczestników wymian na kształt ich programu. .................................. 39 Część II – Programy przyszłych wymian młodzieży .............. 42 1.Zainteresowanie młodzieży udziałem w wymianach ..................................... 42 2. Najbardziej interesujące tematy dla młodzieży podczas wymian. ................ 46 3.Najbardziej interesujące dla młodzieży miejsca oraz osoby podczas wymian 54 4.Najbardziej atrakcyjne dla młodzieży metody i narzędzia stosowane podczas wymian ............................................................................................................ 59 5.Jaką wiedzę i umiejętności młodzież chciałaby najbardziej zdobyć lub rozwinąć podczas wymian ................................................................................ 63 6.Rozwój kompetencji społecznych młodzieży podczas wymian ...................... 67 7.Sposoby zapewnienia utrzymywania przez młodzież kontaktów ze sobą po zakończeniu wymian oraz integracji młodzieży podczas wymian ..................... 71 8. Charakterystyka dobrego trenera angażowanego podczas wymian ........... 76 9.Dodatkowe informacje zgłoszone przez badaną młodzież ............................. 78 Zakończenie ..................................................................................................... 79 Strona 3 WSTĘP Niniejszy raport powstał w ramach projektu „Międzynarodowy Dom Spotkań w Nasutowie” realizowanego przez Europejski Dom Spotkań -Fundacja Nowy Staw. Projekt jest współfinasowany ze środków Narodowego Instytutu Wolności -Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego. Celem badania jest poznanie opinii młodzieży, która wcześniej uczestniczyła w wymianie międzynarodowej, organizatorów wymian oraz edukatorów/trenerów dotyczących programów tych wymian. Wyniki badań zostaną wykorzystane przy tworzeniu programów wymiany międzynarodowej młodzieży w ramach projektu (programy: Historia, Kultura i tradycja, Dialog międzykulturowy, Różnorodność kulturowa). W ramach badań w projekcie zastosowano następujące metody badawcze: • CAWI – badania internetowe, • IDI – Indywidualne wywiady pogłębione , • FGI – Zogniskowane wywiady grupowe. Badaniami w projekcie objęto trzy grupy badawcze: 1) Młodzież polska i zagraniczna , 2) Organizatorzy wymian - pracownicy reprezentujący podmioty działające w obszarze wymiany młodzieży (polscy i zagraniczni) , 3) Trenerzy i edukatorzy (polscy i zagraniczni) prowadzący zajęcia w ramach wymian międzynarodowych Przedmiotem badań są wszelkie działania realizowane podczas w ymian międzynarodowych. Respondenci w trzech grup badawczych podzielili się swoimi doświadczeniami na temat dotychczasowych wymian ale również zgłosili wskazówki przydatne do organizowania w przyszłości wymian międzynarodowych. Strona 4 Badania miały charakter ogólnopolski oraz europejsk i. W badaniach internetowych oraz indywidualnych wywiadach pogłębionych respondentami były osoby z terenu całej Europy. W ramach badań powstały następujące cztery raporty badawcze: • z badań CAWI (wspomagany komputerowo wywiad przy pomocy strony www), • z badań IDI (Indywidualnych Wywiadów Pogłębionych), • z badań FGI (Zogniskowanych Wywiadów Grupowych), • Raport zbiorczy. Niniejszy raport to raport zbiorczy. Poniżej scharakteryzowano dobór próby z poszczególnych trzech badań: a) Badania FGI (Zogniskowane Wywiady Grupowe) W ramach badań focusowych odbyły się trzy wywiady trzech grup badawczych: • młodzież uczestnicząca w wymianach, • organizatorzy wymian międzynarodowych, • trenerzy/edukatorzy prowadzący zajęcia z młodzieżą podczas wymian. Badaniami focuso wymi objęci zostali wyłącznie Polacy. Grupa młodzieży objęta została wywiadem bezpośrednim, natomiast dwie pozostałe grupy uczestniczyły w wywiadach on-line zorganizowanych poprzez platformę ZOOM. Wywiady zostały zapisane elektronicznie i następnie powstał y z nich transkrypcje. Badania odbyły się w listopadzie 2021 r. Strona 5 Struktura badanych objętych FGI kształtuje się w sposób następujący: Grupa badawcza Liczba ogółem Kobiety Mężczyźni Młodzież 9 5 4 Organizatorzy 8 4 4 Trenerzy 8 6 2 Razem 25 15 10 Zatem badaniami FGI łącznie objęto 25 osób, w tym 15 kobiet i 10 mężczyzn. Poniżej lista krajów gdzie odbywały się wymiany uczestników badań FGI: Grupa badawcza Młodzież Trenerzy Organizatorzy Kraje Portugalia Grecja, Portugalia, Finlandia, Gruzja, Polska Hiszpania, Czechy, Polska, Turcja, Włochy, Ukraina b) Badania IDI (Indywidualne Wywiady Pogłębione) Przeprowadzono 15 wywiadów z respondentami wchodzącymi w skład trzech grup badawczych: • młodzież uczestnicząca w wymianach (5 wywiadów), • organizatorzy wymian międzynarodowych (5 wywiadów), • trenerzy/edukatorzy prowadzący zajęcia z młodzieżą podczas wymian (5 wywiadów). Indywidualnymi Wywiadami Pogłębionymi (IDI) objęci zostali zarówno Polacy , jak i przedstawiciele innych narodowości. Część wywiadów miała charakter wywiadu bezpośredniego, natomiast część odbyła się on - line poprzez platformę ZOOM lub Strona 6 telefonicznie. Wszystkie wywiady zostały zapisane elektronicznie i następnie powstały z nich transkrypcje. Badania odbyły się w listopadzie i w grudniu 202 1 r. Struktura płci badanych objętych IDI kształtuje się w sposób następujący: Grupa badawcza Liczba ogółem Kobiety Mężczyźni Młodzież 5 4 1 Organizatorzy 5 3 2 Trenerzy 5 3 2 Razem 15 10 5 Struktura narodowości badanych objętych IDI kształtuje się w sposób następujący: Grupa badawcza Liczba ogółem Polacy Inne kraje Młodzież 5 2 3 Organizatorzy 5 3 2 Trenerzy 5 3 2 Razem 15 8 7 Zatem badaniami IDI łącznie objęto 15 osób, w tym 10 kobiet i 5 mężczyzn. W badaniach uczestniczyło 8 Polaków oraz 7 osób reprezentujących inne narodowości. Kraje, z których pochodzą respondenci reprezentujący inne narodowości to: Ukraina, Białoruś, Gruzja, Niemcy, Litwa i Węgry. Strona 7 Poniżej lista krajów , gdzie odbywały się wymiany uczestników badań IDI: Grupa badawcza Mł odzież Trenerzy Organizatorzy Kraje Polska, Ukraina, Białoruś, Gruzja Polska, Gruzja, Niemcy Polska, Litwa, Węgry c) Badania CAWI (wspomagane komputerowo wywiady przy pomocy strony www) Badania CAWI , podczas których wykorzystano ankietę internetową, zostały przeprowadzone wśród młodzieży, która uczestniczyła w wymianach międzynarodowych. Łącznie odpowiedzi udzieliły 122 osoby, w tym 44 Polaków i 78 osób spoza Polski. Kobiety stanowiły 59,8% ogółu respondentów. Poniżej lista krajów, z których pochodzą respondenci: Kraje Albania, Armenia, Azerbejdżan, Białoruś, Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Estonia, Etiopia, Grecja, Gruzja, Hiszpania, Izrael, Kanada, Kosowo, Litwa, Łotwa, Mołdawia, Niemcy, Nigeria, Pakistan, Polska, Portugalia, Rumunia, Rosja, Sł owacja, Słowenia, Sri Lanka, Turcja, Węgry, Włochy, Ukraina Strona 8 CZĘŚĆ I Doświadczenia z dotychczasowych wymian młodzieży W tej części raportu zostanie zaprezentowana zbiorcza analiza wypowiedzi uczestników badań empirycznych na temat ich doświadczeń z dotychczasowych wymian międzynarodowych. W związku z tym zostaną omówione wypowiedzi respondentów na temat wymian, w których brali udział lub je organizowali. Następnie zostaną przedstawione opinie respondentów na temat tego, co skłania młodzież do ud ziału w wymianach międzynarodowych, jakie są ich motywatory, jakie mają potrzeby i oczekiwania w stosunku do nich. Uczestnicy badań wypowiedzieli się również na temat zalet i wad programów merytorycznych realizowanych podczas wymian. Na zakończenie w tej części raportu zostaną przedstawione opinie respondentów na temat wpływu udziału w wymianach na zmianę postrzegania przez ich uczestników innych kultur oraz ich historii, a także na skuteczność procesu nabywania wiedzy i umiejętności 1.Informacje o wymianach, w których uczestniczyli badani lub które organizowali. Informacje o wymianach, w których uczestniczyli badani lub je organizowali, zostaną zaprezentowane w oparciu o wyniki wszystkich trzech przeprowadzonych badań empirycznych. U czestnicy badań scharakteryzowali wymiany międzynarodow e, podając ich czas trwania, miejsce, uczestników oraz program merytoryczny. a. Zogniskowane wywiady grupowe Młodzież: Objęta badaniem fokusowym młodzież wypowiedziała się na temat wymiany , która odbyła się w Portugalii i trwała łącznie 2 tygodnie. Polegała głównie na poznaniu rożnego rodzaju miejsc pracy: w restauracjach, hotelach, szkołach. Program zakładał Strona 9 również poznanie kultury portugalskiej. W ramach programu kulturalnego młodzież zw iedzała miasto. Trenerzy, edukatorzy: Objęt y badaniem empirycznym zbiór trenerów/edukatorów wskaza ł kilkanaście wymian międzynarodowych, podczas których realizowa li oni zajęcia : 1. Wymiana międzynarodowa opierająca się na nauce tańców narodowych, integracji, nauce o kulturze. W wymianie uczestnicz yła młodzież z 8 krajów. Wymiana odbywała się w Polsce, w Nasutowie (koło Lublina). Uczestnicy z ka żdego kraju uczyli pozostałych swojego tańca na rodowego. Program również obejmował warsztaty opierające się na pracy w grupach. Tematy, jakie były poruszane podczas wymiany , to: dlaczego kultura jest ważna, jakie są elementy kultury, tradycja, stroje narodowe. Program zakładał również zwiedzanie miasta Lublin. Bardzo ważnym elementem wymiany były wieczory międzynarodowe. 2. Wymiana międzynarodowa, któr ej celem było podnoszeni e kompetencji uniwersalnych i profesjonalnych organizacji, które na co dzień pracują z dziećmi i młodzieżą do 25 roku życia. Wymiana odbywała się w Grecji i polegała na realizacji wizyt studyjnych w różnych instytucjach związanych z pracą terapeutyczną, opiekuńczą, wychowawczą, rehabilitacyjną. Każdy z uczestników miał swój program i skupiał się na innych aspektach funkcjonowania dan ej instytucji. Podczas wizyty był realizowany program kulturowy, którego celem głównie było zapoznanie uczestników z kulturą starożytnej Grecji. 3. Wymiana, podczas której młodzież odbywała praktyki w zakładach pracy w Portugalii , ale także zapoznawała się z kulturą portugalską Praktyki pozwalał y na zdobycie umiejętności w takich zawodach jak: mechanik samochodowy, fryzjer, kosmetyczka, pracownik poligrafii, informatyk, Strona 10 pracownik restauracji, cukierni. Dodatkowo w programie były również zajęcia integracyjne, w tym psychologiczne oraz coachingowe. Te ostatnie były szczególnie istotne, ponieważ jak wypowiedziała się jedna z respondentek: występowały takie problemy jak umiejętność bycia ze sobą, umiejętność bycia Polaków za granicą, pogodzenia się z ich mentalnością, ze zrozumieniem niektórych zagadnień, więc takie zajęcia prowadziliśmy. 4. Wymiana międzynarodowa, podczas której młodzież ze szkoły wiejskiej z Polski odbywała zajęcia w szkole w Portugali. Program wymiany obejmował oprócz zajęć w szkole również tańce integracyjne zarówno polskie, jak i portugalskie, zwiedzanie okolicy, gry i zabawy integracyjne. Młodzież polska przed wylotem do Portugalii uczestniczyła w zajęciach przygotowawczych do wyjazdu. 5. Wymiana w Finlandii dotycząca aktywnej partycypacji młodzieży z mniejszymi szansami. W tej wymianie brała udział młodzież z Polski, Niemiec, Turcji, Finlandii. W ymiana trwała 10 dni. Każdy dzień wymiany rozpoczynał się od zajęć integracyjnych, podczas których uczestnicy dzieli li się swoimi obawami i oczeki waniami wobec projektu. Realizowane zajęcia skupiały się na takich obszarach jak: pedagogika, przyroda, sport, relaksacja. Program również obejmował wieczory narodowe organizowane przez poszczególne grupy. Każdy dzień kończył się ewaluacją w grupach narodowych. Program zakładał również czas wolny, który zdaniem respondenta stanowił ważną część wymiany. 6. Wymiana, w której młodzież polska odbywała zajęcia w szkole portugalskiej. Młodzież polska spotykała się ze swoimi rówieśnikami z Portugali, nie tylko w sz kole, ale również poza nią. Wspólnie tańczyli, zwiedzali, integrowali się. Wymiana trwała 7 dni. Strona 11 7. Wymiana międzynarodowa w Gruzji, w której brała udział młodzież z polskich liceów. Oprócz zajęć w szkole gruzińskiej młodzież uczestniczyła w licznych spotkaniach np. z władzami miasta Gori. Dodatkowo były organizowane wyjazdy mające na celu zwiedzanie miasta. Ważnym elementem wymiany były zajęcia integracyjne, podczas których młodzież uczyła się między innymi tańca gruzińskiego. Następna młodzież z Gruzji przyjechała do Polski. Program realizowany w Polsce był podobny do tego, który był realizowany wcześniej w Gruzji. Zakładał zajęcia w szkole, program kulturalny (zwiedzanie Warszawy), zajęcia integracyjne. Organizatorzy: 1. Wymiana „Wspólna przyszłość, wspólna przeszłość”, finansowana ze środków Polsko- Litewskiego Funduszu Wymiany Młodzieży, trwająca 5 dni. Tematem przewodnim wymiany była Unia Lubelska. 2. Wymiana polsko – litewska dla 30 osób. Wymiana była realizowana przez dwie sesje spotkań, każda trwała tydzień. Celem projektu było wzmocnienie integracji międzynarodowej poprzez realizację etiudy teatralnej. Z związku z tym pierwsza część spotkania polegała na tym, że młode osoby zbierały wspólne inspiracje na taką etiudę, a w części warsztatowej spotkań, pod okiem trenera techniki aktorskiej, wzmacniały swoje umiejętności związane z ćwiczeniami zwiększającymi świadomość ciała i operowanie głosem W kolejnym terminie uczniowie wyćwiczyli tę etiudę i przygotowywali się do spektaklu otwartego, który został wys tawiony w lokalnym domu kultury. 3. Wymiana “Sztuka porozumienia - porozumienie przez sztukę” organizowana w ramach Polsko-Niemieckiej W spółpracy M łodzieży. W wymianie uczestniczyła młodzież ze szkoły średniej, po około 20 osób z Polski i z Niemiec. Tematy przewodnie wymiany były związane z przełamywaniem s tereotypów Strona 12 dotyczących pochodzenia uczestników z różnych kultur, z różnych państw. W ramach wymiany były realizowane warsztaty plastyczne, zawody sportowe. 4. Wymiana międzynarodowa „Inkubator Współpracy Polsk o- Czeskiej”. Projekt był przeznaczony dla młodzieży w wieku 18 -35 lat , trwał 5 miesięcy, a sama wymiana 5 dni. Projekt był realizowany w ramach Forum Ekonomicznego Młodych Liderów. Głównym celem projektu było spotkanie się młodych ludzi w Polsce, networking, debatowanie, dyskutowanie z decydentami, a także ze swoimi rówieśnikami z różnych kręgów (np. różnych środowisk społeczn ych, organizacji pozarządow ych, z lokalnymi liderami, przedstawicielami medi ów). 5. Wyjazdy mobilnościowe, realizowane w ramach progr amu Erasmus+ i ze środków finansowanych z Funduszu Power. Wymiany zazwyczaj dotycz yły studentów bądź pracowników. W przypadku pracowników trwały od 5 do 7 dni cyklu szkoleniowego, natomiast w przypadku studentów były to wymiany dłuższe. Wymiany służyły wzm acnianiu kompetencji pracowniczych, głównie wzmacnianiu kompetencji dydaktycznych, umiejętności pracy ze studentami , zapoznawanie się z nowymi programami nauczania. 6. Wymiany realizowane w ramach Funduszu Polsko-Niemieckiego, Funduszu Polsko-Litewskiego i programu „Młodzież w działaniu”. Wymiany dotyczące kwalifikacji medialnych młodzież y, mające na celu rozwój umiejętności medialnych takich jak wideo, fotografia, dziennikarstwo. 7. Wymiana realizowana w ramach projektu Erasmus+, skierowana do uczniów szkół po dstawowych. Głównym celem było poznanie szkół w innych krajach oraz ich kultur. 8. Wymiany realizowane w ramach programu Erasmus+, bilateralne wymiany pomiędzy Ukrainą i Polską, Polską i Litwą, Polską i Niemcami. Programy Strona 13 opierające się na metodach edukacji pozaformalnej, wykorzystując w tym celu różnego rodzaju gry, zajęcia integracyjne. b. Indywidualne wywiady pogłębione Młodzież: Reprezentanci młodzieży wypowiadając ej się w indywidualnych wywiadach pogłębionych wskazuj ą różne rodzaje, miejsca i zakr esy tematyczne wymian, w których brali udział: 1. Wymiana, która odbywała się w Estonii, trwała 10 dni. Program merytoryczny wymiany obejmował zagadnienia dotyczące tego, jak młodzi liderzy stają się liderami Unii Europejskiej , a młodzi pracownicy stają się młodymi liderami. Głównym tematem wymiany była prac a z młodzieżą oraz polityka młodzieżow a. 2. Wymiana odbywająca się w Polsce, w Nasutowie (koło Lublina), trwająca 5 dni. Wymiana poruszała zagadnienia nadużywania przemocy wśród młodzieży. 3. Wymiana odbywająca się w Turcji, trwająca około 2 miesięcy. Wymiana była skoncentrowana na temacie środowiska. Poza tym była poruszana również kwestia rolnictwa. 4. Wymiana w Estonii, trwająca tydzień. Elementami wymiany międzynarodowej były: wieczory kultur alne, sportowe z ajęcia, zwiedzanie miasta, spotkania integracyjne, podczas których uczestnicy próbowali tradycyjnych potraw Trenerzy, edukatorzy: Trenerzy i edukatorzy byli zaangażowani jako prowadzący zajęcia w wiele wymian międzynarodowych obejmujących różnorodną tematykę. Najczęstsze tematy przewodnie wymian, w których brali udział, dotyczyły takich zagadnień jak : Strona 14 przywództwo i odnoszenie sukcesu, przyszłość młodych ludzi na rynku pracy, dziedzictwo kulturowe, ekologia, nowoczesne technologie, stereotypy. Organizatorzy: Responden ci wchodzący w skład grupy organizatorów organizowali następujące wymiany: 1. Wymiana odbywająca się w Turcji. O rganizacją u czestniczącą był partner rumuński, a organizacją przyjmującą Centrum Wsparcia Talentów z Turcji. Głównym tematem wymiany było kodowanie i robotyka. W wymianie uczestniczyło 10 uczniów z każdej placówki i dwóch nauczycieli. 2. Kolejny respondent miał doświadczenie w organizacji około 7 wymian, trwając ych średnio około 6– 9 dni. Wymiany , które organizował, powsta ły głównie prz y udziale młodzieży, bazowały na ich potrzebach i ich zainteresowaniach. Wymiany były nastawione na rozwój umiejętności kreatywnych, były związan e z fotografią, z robieniem filmów oraz kompetencjami cyfrowymi , np. komunikacja w mediach społecznościowych, c yber bezpieczeństwo. 3. Inna respondentka organiz owała wymiany o tematyce historycznej, o wartościach, o powrocie do swoich korzeni 4. Kolejny respondent organizował wymiany w House of Education , domu szkoleniowym w Nasutowie , trwały one średnio 7-9 dni. Wymi any te były głównie związane z tematyką przedsiębiorczości, cyberbezpieczeństwa, fotografii. 5. Ostatni przedstawiciel tej grupy respondentów o rganiz ował dziesiątki projektów, głównie z programu Erasmus+. Jeden z programów skupiał się na jakości tańca i zagadnieniach związanych z równością płciową. Strona 15 c. Badania internetowe W badaniach internetowych brała udział wyłącznie młodzież. Badaniami ankietowymi łącznie objęto 122 os oby, w tym 73 kobiety. Ankietowana młodzież została poproszona o wskazanie , w jakiego rodzaju wymianach międzynarodowych brała udział, w ilu łącznie wymianach uczestniczyła i w jakich krajach odbywała się wymiana. Rozkład odpowiedzi prezentują poniższ e wykresy. Wykres nr 1 Jaki charakter miały wymiany, w których brałeś/aś udział? Z wykres u wynika, ż e przeważająca część młodzieży brała udział w wymianach o charakterze edukacyjnym – 35%, następnie edukacyjnym – 18%, zawodowym – 16%, turystyczno-krajoznawczym- 12%. Poniżej 10% respondentów wybierało wymiany o charakterze językowym – 9%, humanitarnym – 6%, oraz sportowo- rekreacyjnym – 4%. 35% 9% 12% 16% 6% 4% 18% edukacyjny językowy turystyczno-krajoznawczy zawodowy humanitarny sportowo-rekreacyjny społeczno-polityczny Strona 16 Wykres nr 2 W ilu wymianach międzynarodowych uczestniczyłeś? Ankietowana młodzież najczęściej uczestniczyła w powyżej 5 wymianach międzynarodowych – 37 %, w 1 wymianie uczestniczyło 35% badanych, w 2 wymianach – 10%, za ś w 3 i 4 wymianach – po 9% ankietowanych. Odpowiedzi na pytanie o kraj wymiany, w której uczestniczyli respondenci wskazują, że młodzież wyjeżdżała do bardzo różn ych miejsc. W śród najczęściej wybieranych krajów znalazły się: Grecja, Polsk a - po 14 wskazań, Portugalia – 11 wskazań, Węgry – 9 wskazań. Wśród krajów, które zostały wskazane przynajmniej przez 5 badanych osób znalazły się także: Ukraina, Azerbejdżan, Rumunia i Gruzja. Z powyż szej analizy wynika, że uczestnicy badań uczestnicz yli w bardzo różnorodnych wymianach międzynarodowych, skierowanych do różnych grup uczestników, zarówno pod względem ich wieku, kraju pochodzenia, miejsca odbywania wymian, jak i programu merytorycznego. W oparciu o własne doświadczenia wynikające z udziału w tych wymianach, respondenci następnie wypowiedzieli się na temat motywacji młodych ludzi do udziału w wymianach. 35% 10% 9% 9% 37% udział w 1 wymianie udział w 2 wymianach udział w 3 wymianach udział w 4 wymianach udział w powyżej 5 wymianach Strona 17 2.Motywacje młodzieży do udziału w wymianach Respondenci wchodzący w skład wszystkich trzech grup badawczych zostali zapytani o to, co ic h zdaniem, motywuje młodzież do udziału w wymianach międzynarodowych. Tematyka ta była przedmiotem badania zarówno ilościowego, jak i jakościowego, co pozwoliło na wzbogacenie zakres ie zbieranych informacji, a także na ich wzajemną weryfikację. W pierwsze j kolejnoś ci przedstawiono wypowiedzi młodzieży. Zostały wzięte pod uwagę odpowiedzi młodzieży udzielone zarówno podczas wywiadów indywidualnych, jak i grupowych oraz badań internetowych. Badana młodzież decydując się na udział w wymianach , w wywiadach indywidualnych i grupowych najczęściej stwierdzała, że kierowała się następującymi motywacjami: a. Zainteresowanie programem merytorycznym wymiany. b. Chęć zobaczenia innego kraju c. Integracja z ludźmi z całego świata d. Zwiększenie umiejętności językowych e. Chęć spróbowania czegoś nowego f. Chęć zdobycia doświadczenia zawodowego g. C hęć nabycia kwalifikacji i umiejętności potwierdzonych certyfikatami h. Poznania historii i kultury kraju wymiany i. S pędzenie miłego czasu j. N awiązanie nowych znajomości k. C hęć poznania osób ze świata polityki, nauki i biznesu Strona 18 Przykładowe wypowiedzi respondentów udzielone podczas wywiadów indywidualnych i grupowych: (...) poznanie kultury innej niż w Polsce, Portugalia jest całkiem inna niż Polska: kultura, smaki. No i też podszkolenie tego jęz yka angielskiego. Wiadomo, w szkole się mówi, ale jak się go używa na co dzień, to jest całkiem inaczej. Spędzenie miłego czasu, zrobienie czegoś nowego, “oderwanie się” od domu, poznawanie świata, zwiedzanie, nawiązanie i podtrzymanie nowych znajomości Przede wszystkim ciekawość i chęć poznawania nowych ludzi. Jak ktoś weźmie udział w jednej wymianie, to od razu ma ochotę pojechać na kolejną. Wymiany są uzależniające. W mojej ocenie to są takie troszkę pobudki turystyczne, nie ma co tego ukrywać, że młodzież chce zobaczyć różne miejsca na świecie, zobaczyć jak żyją ludzie w innych krajach i porównać to sobie ze swoim środowiskiem, zobaczyć coś nowego, nabyć trochę wiedzy o innych krajach. Myślę, że ta motywacja turystyczna jest istotna. Taka wymiana je st świetną szkołą języka, głównie angielskiego, jeśli mamy taką wielostronną wymianę. Z jednej strony zauważyłam, że wiele osób się tego bardzo boi, że nie będzie się potrafiło porozumiewać, a drugiej, na końcu doceniają na sesjach ewaluacyjnych to, że te kilka dni wymiany sprawiło, że otworzyli się i nabyli większej chęci do uczenia się, czy w ogóle podszlifowali ten język Rozkład wypowiedzi respondentów w badaniu CAWI na omawianą kwest i ę przestawia poniższy wykres: Strona 19 Wykres nr 3 Motywacje młodzieży do udziału w wymianach międzynarodowych Badani trenerzy i edukatorzy wypowiadający się w wywiadach indywidualnych i grupowych wskazywali na następujące motywa cje, którymi – ich zdaniem – kieruje się młodzież aplikująca do udziału w wymianach międzynarodowyc h: a. Chęć zdobywania wiedzy, zarówno teoretycznej jak i praktycznej. b. Zwiększenie możliwości zatrudnienia. c. Poznanie ludzi z innych krajów. d. Możliwość wyjazdu zagranicę. e. Zwiększenie kompetencji społecznych. f. Poznawanie innych kultur. Zainteresowanie tematyką wymiany 13% Chęć nawiązania nowych znajomości z osobami różnych narodowości 16% Chęć poznania historii i kultury kraju wymiany 12% Chęć zwiedzenia innego kraju 13% Chęć nabycia/rozwinięcia umiejętności językowych 13% Chęć nabycia kwalifikacji i umiejętności potwierdzonych certyfikatami 12% Chęć ciekawego spędzenia czasu 11% Chęć poznania osób ze świata polityki, nauki i biznesu 8% Inne 2% Strona 20 W ypowiedzi respondentów za równo z badań indywidualnych jak i grupowych: Na pewno chęć poznania innej kultury, świata. Dla młodzieży, takiej małej na pewno lot samolotem to już jest wielkie przeżycie, więc to już jest warte wzięcia udziału. Na pewno po powrocie jest motywacja do na uki języka, zawsze twierdzą, że to nie jest to, to się im w życiu nie przyda. No ciekawość przede wszystkim, chęć przeżycia przygody, przełamywanie tych barier, szczególnie w przypadku młodzieży z mniejszych szkół. Na początku są speszeni, ale z czasem si ę otwierają. Na pewno przygoda, bo było wiele osób takich, które pierwszy raz leciały samolotem, pierwszy raz były za granicą, było to dla nich przeżycie. Na początku każdy miał obawy, ale potem każdy jest zadowolony Myślę, że najbardziej młodzież motywuje otrzymanie doświadczenia. Również możliwość poznania ludzi z różnych krajów i bezpośredni kontaktu z nimi Możliwość wyjazdu za granicę. Tematyka jest rzeczą, mam wrażenie, wtórną, natomiast sama możliwość wyjazdu, zobaczenia, zapoznania się z innymi ludźmi - to jest coś, co bardzo mocno motywuje Na pewno walory krajoznawcz e, w sensie chęć poznania innej kultury, innej historii, innych zabytków, innych ludzi. Myślę, że też czasem względy językowe, w sensie to, żeby faktycznie w praktyce sprawdzić swoje umiejętności komunikacyjne Zdaniem przedstawicieli organizacji odpowiedzialnych za wymiany międzynarodowe wypowiadających się w wywiadach jakościowych , młodzież uczestniczy w wymianach ze względu na: a. Możliwość wyjazdu za granicę.