IZ. HARVARD UNIVERSITY LIBRARY OF THE MUSEUM OF COMPARATIVE ZOOLOGY GIFT OF Dr-. ^' d <: Ko i^ t i^-C l^ -T L^ (jrex. 4 4 ^ '•v^^ a^2^^t/i.t '7V^ ^X"^ MCZ U-SP.ARY HARVARD UMIVERSiTY CAMBRIDGE. MA U8A Q U A M EXPOSITIS ANIMALIBUS TUM VIVIS , TUM FOSSILIBUS POTISSIMUM ROSSIAE IN UNIVERSUM, ET POLONIAE IN SPECIE, IN USUM LECTIOWUM PUBLICARUM IN UNIVERSITATE GAESAREA YILNENSI H A B E N D A R U M E D I D I T D. EDUARDUS EICHWALD, P. P. O. CAES. ACADEM. 'SCIENT. PETROF. CORRESP. CAES. ACAD. NAT. CUR. LEOF. CAROL. MULT. SOCIETT. LITTER. gOClUS. Natura nusquam magis, quam in minimis tota est. — - Fabr., Pliilos. entom. p. i5. P A R S A L T E R A SPECIALEM PODOZQORUM EXPOSITIONEM CONTINTENS CUM ICONE TITULI ET DUABUS ALIIS LITHOGRAPHICIS. »©-^^ VILN AE, T YPIS J O S E P H I Z A W A D Z K I. -18 3 0. f. Licet excudatur, ea lege, xit excussi libri tria exemplaria apud Censorum Collegium deponanlur, g Januarli ]83o. Michuel Oczapowski , Censor. ZOOLOGIAE SPECIALIS PARS ZOOGRAPHICA. PARS ALTERA D E P O D O Z O I S. II. PODOZOA, Jt OBOZOA^ e longa Taxozoorum serie auimalia ea, quae a Linnaeo pridem, addito a nobis MoLlium genere, ad Insectorum classem relata sunt, numerosos comple- ctuntur illorum ordines e quatuor intermediae animalis evolutionis classibus , unico tamen organisationis typo adslrictis. , in quibus scilicet omnibus superiorum saltem ordinum, qualiacmique columnae vertebralis, in capite, pectore vel abdoraine silae, prima rudimenta jam evo- luta, praeprimis vero pedum quam plurimum articulato- rum couspicuus numerus et praedominium exculta sunt. Veluti enim in Spondylozois , recedente pectoralium vertebrarum columna, dorsalis potissimum evolvitur, ut omnis iude organisatio aniraalis aliura omnino typum induat , sic in PoDOZOis , dorsali columna non quidem retardata , sed plane abolita , pectoralis praeprirais emer- git, ita ut numerosi pedes eidem appensi cernantur, et ob niraiara liorura evolutionera saepenuraero segmenta corporis vel maxime coerceantur. Lisimul vero in ilh's medulla spinalis, tantopere evoluta, arcuum et corpo- rura vertebialium praedomium secum trahit, quum e contra in his ob gangHosara scilicet meduUam abdorai- nalem in pectore sitam , omnino excultam , in arcuum itaque illorum et corporiun vertebralium evolutione re- T o ni II. 1 cedente, processiira verlebrarum tum spiiiosorum, lum transversorum , sat commutatorum, et prae illis potius evolytorum, praedomium excellat. Jam vero hi pedes sistunt et numerosos et varios, vel capiti, vel pectori, vel abdomini iraprimis appensos. Excepta pedum illorum fabrica, alia quaedam ex- terna rudiraenta cornea calcareave accedunt, quae vel lestam muUilocularem , vel crustam calcaream cornearave, animalque arabientem , effbrmant. Quae vero quura a ni- m.ia culis secretione deponantur et excernantur, pro par- tibus potius excreraentitiis et e reliquo corpore elisis ha- benda sunt; quocirca eiiara quotannis calcarea Cancro- rum crusla rejicitur, Araneaecfue cutera rautant, nec non in ipsis Insectis ^ nisi ex metamorphosi jam cutis eo- rum corarautaretur, haec cerle novara indueret faciera, si in phu'es nempe annos eorundem vita protraheretur ; in infimis denique PoDOZOis molUhus , Sepias dico!, The~ rozoorum^ ad eadem proxime accedentiura, conformalio testarum calcarearum quodatnraodo repetitur, ita tamen, ut allior illorura evolulio in aperto sit. Quorum scilicet testae multiloculares ita in ffenere conformatae sunt, ut, dum .animal ultimum loculura obsidet, jara priores omnes vacui et ab aniraali derelicti, partes lanquam inor- ganicae, nulla ulteriore vita fruentes, nec in ullo cum ani- mah coraraercio vilali versantes , dicendi sunt. Idem certe intrare in corneis annulis ci-epitaculi Crotalorum, inter oranes conslat^ etenim ilU iisdem locuhs ac testae multiloculares componunlur, earumque exemplo pro partibus excrementitiis habenlur, quum postrema mutatae culis vesligia, in extremo coi'pore, quo haec secedit, in parvo illo rndimento remaneant. et exsiccatos annulos corneos eiFiciant. Nenio itaque eos pro alicujus externi sceleli rudimentis ]iabuit, quod quidem cura corneis illis calcareisve crustis Podozoorum quotidie fieri e multo- rum auctornm libris colligi potest. Primaria enim sce- leti pars rudimenta vertebrarum qnaliaounque offerat, necesse est; cjuae quum ab ilHs crustis excremen- titiis plane abena sint, liaec itaque pro sceleto liaberi non possunt; id enim, donec plane evolutum sit, per- petuo augetur, neutiquam vero cum novo sceleto per- mutatur. Ejusmodi autem caicarea corneave cutis ru- dimenta linjns insignem exceniendi iunctionem indi- cant; liumores enim ipsi continuo elisi , dum subilo ex- siccantur, in crustas illas vel integumenta corporis dura efformanda abeuut. f. 3. Inde jam patet, muneris vere animalis excretionis aliarumque functiouum evolulionem inPoDOZOis perquam excultam esse; iila vero oi'gana, quae liumoribus ex- cernendis incumbunt, ut reues, Iiepar, iisque similia, etiamsi passim in illis analoga eorum evoluta sint , a cu- lis tqimen, summo excernendi munere excellentis, fun- ctione et coercentur et superantur: hinc in aliis alia excretoria organa, aiiaque cutis, pius minusve functione vegeta excellens , efformantur. Propria deinde nervosi - systematis indoles, quae medullam jam spiualem Spon- - DYLOZOORUM indicat, sensuum porro organorum eximia evolutio, ab omnibus Heterozois perquam aliena, iiec non partium genitaiium, iii utroque sexu seorsim ex- positarum, conformatio, PoDOZOA mox ab omnibus He- TEROZOIS longe rfemovet. Noli autem adspectare eandera in oranibus evolutionem conspicuam, nam in aliis alia organa praevalent, et' allera coercent; sic respirationis illa, quae universo ^excernendi muneri incumbuut, in Insectis evolvuntur, recedente tamen sanguinis circuitus organorum evolutione* liis. vero praeprimis emergeuti- bus, in aliis PODOZOIS illa ulplurimum recedunt. Quo denique fieri sulet , ut inferior ordo cujuslibet classis, chaoticae instar evolutionis, minime evolutas formas aniraalium ofieral, in quibus et simplicissima conforma- tio in universum, et chaotica eA^olutio in specie, solis foe- mininis vel polias indeterrainatis speciminibus praeviis, - conspiciLur, unde haec certe aniraalcula in evolutione quidem inferiora suramis Therozois et Grarmnozois dici deberent, at, Podozoop.um typo universali tantopere in iis conspicuo, nullo modo ab his reraovendi sunt. Scilicet orauibus genuinorum pedum conformatio primaque fgitur vertebrarnm rudiraenta exculta inhae- reut. Sic 3'Io Ilium capiii polissiraum pedes nimirum inarticulali et numerosi insident, nullis vero aliis neque pectoralibus,, neque abdorainalibus praeviis; et praeter eos maxillae duae corneae , rostri psittacini instar, effor- mdtae sunt; pedes quidem illi e coramutatis tauquam t^ntaculis Heterozoorum oborti dici solent, a quibus taraen toLo coelo disLant, nam genuinis motus organis omnino accedunt: luade aliarum Sepiarum pedibus un- gues cornei uncinati serie regulari inhaerent. Propter pedes hos capitales tam pi'ivos prima etiam vertebra ca- pitis eraergit , quae tum iis figendis , tum cerebro sen- suuraque organis excipiendis aptatur. In Arachnoideis vero, cura iilis ex opposito evolutis, primura pectorales pedes , recedenlibus capifalibus, prodeLint; qualernus ta- men nuraerns, iii MoUibus genuinus, eliam in Araneis ita nornialis manel, nt jioc nnico cliaracLere, e qualuor pedum paribus tiesninendo, omnes illae, a d iVio///a ilaque propius accedentes, a Crusiaiis et Inseciis distingnendae sint. Taraen maxillarum^ diremptarnra perpetuo atque e coramutalis pedibus exortarum , conformatio lantopere priva, in Arachnoideis raagis raagisque intricatur, ut alii jara illarum processus laterales exsuperantes in palpos pediforraes, praedae captandae aptos, eflbrmandos abe- ant, cujus qnidera rei nolissimura exemplnm Scorpio ma- nifestat. Qui quum in his prae cetei-is doraiuentur, pe- dum aeranlae superioris capitalis partis, antennae^ omni- no coercentur, oranetnqne evolutionem tardant. Inde jam quoad forraara et pedura et totius corporis, et ob aliam qualemcunque inteniam eA^olni-ionera affinitas quae- dam Araclmoideorum cura JM.ollibus adsit oportet, quae in Crustatis deinde et Insectis araplius recedit, nec nisi in singulis prodit partibus, quae universam fabricara mi- nus determinant. ' : §.5. In singulari deinde Crustatorum classe nuraerus pe- dura multoties augetnr, ita ut nonnullis, ut lulis, ad centura quinquaginta paria succrescant; ceteroquin aliis, Lirauli exemplo, soli pedes pectorales, quorum coxae cibis conterendis maxillarum instar inserviunt, aliis prae- ter eos numerosi jam abdominales, pectorabbus adso- ciati, accednnt, qui si minus eraergunt, capitales potius evoluti Cernuntur; oranibus vero antennae et ipsae nu- merosae lougissimaeqne explicantur, quae idcirco infi- mis forrais fere microscopicis iiatando inserviunt. In Insectis deniqiie praeler pcciorales pedes eliara abdo- niinales, illos saepe coercenles, exculli snnt^ praeterea- que vero et anlennae, snpremo capiti inserli pedes com- mutati, genuinam tamen formam eorundem servantes, et alae^ similera conformationem commutaforum pe- dum dorsalium indicanles, superadduntur, unde Insecta his notis a qualibet classe P0DOZOOB.UM sat superque recedunt. Quum vero et numerus et evolutionis gradus eorundem adeo varii sint, pedum ipsorum conformatio ita commulatur, ut tria pedum paria omnibus Insectis communia, vel pectori soli, ut dipteris, lepidopleris , vel pectori abdominique insimul, ut orthopteris et coleopte- ris, figantur, ita scilicet, ut horum segmenta abdorainis priora, quibus pedes appensi sunt, prae reHquis evol- vantur, et ab'quam pectoris speciem raanifestent. Alae Insectorum similes quam pedes processus vertebrarum, genuina motus organa, volatui apta, sistunt, quod qui- dem etiam de antennis complurium coleopterorum , ut accessoriis organis volatus, quemadmodum id Melolon- thae testantur, notum est. f. 6. Ob exsuperantem pedura illorum fabricara totura corpus articulis vel segmentis exstructum deprehenditur, iisque singulis singula saltem pedum paria appensa sunt; qualis ilaque conformatio in Grajnmozois annula- tis^ ab auctoribus passim ad PODOZOA relatis, oranino desideratur. Eorundem quidera corpus annulis efForma- tur, at iis pedes, scihcet articulati, qui geniculatim flecti possint, non insident; neque in eorura annulis, cum articulis pluriraum corneis calcareisve Insectorum vel Crustatorum non confundendis , ulla vertebrarum vesti- 7 gia, honim exemplo, detcgunlur. Celerum praeter an- lennarum omnium defeclum, simplicissima etiam cor- poris fabrica , genitalium partium hermaphrodilica con- forraatio vitaque vegelativa in singulis corporis annulis tantopere excellens, illa omnino ab articuiatis animali- bus removet et peculiari typo adnectit, in quo corporis longitudinaHs dimensio adeo praevalet, ut inde tota ani- malis organisatio deterrainetur. Priva jam singulorum corporis annulorum vita, quae in iis, a rehquo corpore sejunctis , ulterius procedit, iride potissimum repetenda, quod cuique utplurimura annulo sua organa respiratoria, genitalia, illa circuitus denique et assimilationis inhaerere soleant.' Hoc itaque inferioris evolutionis animahs indi- cium, ab omnibus PoDOZOis alienum, jam eadem altius coUocata magisque coraposita declarat. QUINTA CLASSIS. M O L L I A. Liieratura. j4ristoteles 1 Iiistoriae de animalibns, libri IX, ex edit. Gotth Schneideri., Lips. 1811. vol. 4. in 8. G-uilaume Rondelet , lustolre euti^re des poissons, a Lion, l558. (in lib. XV 11, de MolUbus). Swammerdam 1 biblia naturae, 2 vol. Lugd. Bat. lySy — 38. Ant. Scarpa, d^ aijditu et olfactu piscium, deutsch iibers. Niirnberg, 1800, -iu 4, mlt Kupf. Denys Montfort , concliyliologie sj-^stematirjue , Paris, 1808 — 10. Farkinson., organic remains of a former world, London, 1807 — 11, 2 voL G, Cuvier , me'moIres pour servir a rblstoire et k 1'anatomie des mollusques, Paris, 1817. Sowfrby , inineral conchology of great Bretain, London, 1817, Fichtel et Moll, Tejtacea microscopica allaque minula ex seneri- bus Argonautae et Nautili ad naturam picta et descripta. Latine etgermanice, Vindtibonae, 1798. in 4.' Remecke , maris protogaei Nautili et Argonautae in agro coburgico et viciuo reperiundi, Coburgi, 1818. in 8. C. A Schultze , iib. d. ersten Spuren d. Knochensyst. in d. Thie- ren, in Meckels Arch. f. Physiolog. IV. 3. i8i8. DesmouUns , de orthoceratitis , cornucopia, v. Bull. univ. par Fe- ru.ssac, N. Sg 1827. de Blainville , memoire stir les belemnites, in 4. Paris, 1827. Dessulines d' Orbigny. tableau methodique de la classe des cepha- lopodes. — J. C. Decay, sur qtielques coquilles polylhalames fos- siles , V Bull. univ. 1. c. S. Nilson, petrificata siiecana formationis cretaceae. Pars prior, Lon- dini GothoTum , 1827. cum tab. aen. San Giovani, description d'un systfeme particulier d'orgaiies appar- tenant aux Mollusques cephalopodcs, in Annal. des Scienc. natur. par M. M. Audouin, Ad. Brongniart et Dumas, ctc. Tom XVI. Mars. 1829. Paris, pag. 3o3.