http://rcin.org.pl http://rcin.org.pl S tu d io r u m Pro Faculcatc Philofophica In Univeditace Cracovicn(i A . 1 7 7 8 - http://rcin.org.pl http://rcin.org.pl HUGO KOŁŁATAY C A N O N IC U S Cathedralfs Cracovienfis, ab Ąm- piiflitHo Public* lodkutionis Praefe&orum Colic* gio ad Umverficatem Cracoyienferń Dciegatus V I S i T A T O Ł oftqutm AmplitTimuai Public* Inftki&iofiis Frasfe* P d o r a m Collegium vifitandi proviociam in U nivet- fitate Cracovienfi mi hi obeundam decerneret, quxque eflfct Literatum & rerum Acadcmicarum conditio, t x mei muneris ratiofte compertum acciperet; ln id poci Lii- mum providentilfima fua defixit ftudia, ut peryctufta fcaec Reg ni Schola quantocyus Scientiarum faciem indn* at, & ad publics rei •emólumenta llluftrium A ca dc mi a- cum Cjplendorem xmuletur« Ac canta oegocii moles cum non tta pro-pere ad fummum perduei pofTic, intetfit yeró flurim um Facultatem nunc Philofophicam ad publicae Pa tria; coca moda fubminiftranda ita efte corn par atam, ut ex ea eeu e promptuario quodam benc morati & eruditio* Jie praeftantes pro inrtituenda in Gymnaiiis Palatinis Ju- ventute Magiftri depromantur; igitur fupremo Literarii Magiftracus arbitratu, eorum nunc mitri in Faonltatc Phi— iofopkica ftudiorum denaandaca eft proCuratio, quac 6c amm os Magiftrorutn ad ienovandam in pofterum for- naam accom m odent, & Adolefcentibus ad munus do- cendi deinceps yocandis rerum utiliftimatum culturatn propinent. Ad hasc duo momenca, quemadmodum hxc noyiffime a me indu&a collineac mutatio, ita, ut in iis prscipuus Inftictfti Philofopliici cardo yertatur; praefen- tem fitudioram radonem concinnandam putavi, ubi de* A Ic&us, http://rcin.org.pl le&us* & diCdplinamro* quae ad rem fean*r c o i n t a o faci- uotj & Magiftrorum, qi*i doccndt GtHeium cum di^ai- tatc fuftineaot, cumulatius (uU .c um obfciyationibus^cjt* p on itu r, V TSifciplin* in Facultate Philofofbica tradencLto ' : Logica & Metaphyfifcal. > i Philofophia Morum. H ifto ria N aturalis* Phyfica. Alathefiś fuas ih Claffes tribiłta, < * ( Anthmcticaf»> Prima. CUflU « o » p l e a < » * ] ^ 8 * b r a (m ^ ^ ’ - ^ £ ntetfia Piana & Spframtaw f M ech a n ica m cunł Statick, Sccunda ClafUs { Hydroftaticam cit Aerómetria> . . tHydraalśćam* ' " ; V f O p t i c a m o i m Pcffpcćtfya* * .'■* :u-i ••* ’ te s s s lA ftco n om iam . , " fGcographia cu Hydrographia/ f sA r csh i tgt d usr a ms Militarem \ .. & *- C m lem * . :r • t • •' • «• r- :<’f ' ,h ' C t , ąuomanti Facultati bcllarum A r ti u m locus efiarTM io Uoivcriitatc jurc Optimo d c b c tu r , igitur, qv»i I m a g i n e m I n f t i t u d hujus refcrant, d u x praereęea adjiciuą- fur Lc&io ne s, quaruoj Prima in ex pla na ndo Cię^rpniś libro dc Oratore% alters in c v o lv c a d is ClaiŁcoium Poeta- l u m Opc|i btt s ycifabiturr ^ Cum http://rcin.org.pl Cunu v ę r ó cuivis b e n e o r d i n a t o I n f t i t n t o ftii pite fint Moderatorem, qui L e g a m i n t e g r i t a t e m t u e a n t u r , in Dtf- caim m ' F i c u l t a t i s ia'm nu per publice ‘r e n u n t i a t u m , praeficto M ^Frdńtifcum Kolendo vicz, Collcgjątae Yislicenfis Deca* n u a l , Viriim de rc li te r ar i a pr obe m e r i r u m j cujus practec ccctera ótłicia partes e r u n t p ot id im ** n o n m o d o in diii- g e n t i a m Profeflforum ihtendęrc» confefius Acadc^nicos ad i n e u n d a de b o n o Ł i t e r a r u m confilia c o g e r e , fed etiam-* r e & u m 1 Scudiorum o r d t n e m ad praefentis L i t e r a t u r * nor* m a m e s a f t u m l a n & e co n ft a n te r q u e fovere* A d Ca th ed r as a u t e m praifatarum DiTciplinarum oć- cu p an d a s d e l e d i PrbfcflTpres ii a d f u m p n t u r , qui łaboribus literariis p r o b a ti , łiabiUprcs castcrfs yjfi funt* Prófćflor L o g i c * & Metaphyfkae M.V'tncenttus Smaczninfkit Phiiofophis Morum M* BonifAcius Garycki, Hi ft oiiSE N a t u r a lis M Nepomaęenus Trab/kt, ,, , . ' Phyficae' M Petrus Rjdul[ki, Maihefcos imac Claflfis M* Andre as Z raczek/hit . ld x Clatłls A/, Jofephuj Szabel. .. Jti® Claflis Afa Adahius Jagiel/ki, . , , v , , 4*ae Cła (fis M.: Jaf+phuj Meyzet, ' Ad A r t e m O r a t o n a m Sipifmtindus H?'łynfkit A d Poetas Claflj.co5 ę i p l a n a n d o s M s'A n drtas Cyankieipicz,*, § f- M o n iu Profef &rthus in tradćndis Difciplinw ‘ . (ervanda. • r I. f n v e t e t a r a illa Lećttones. fetibendi c o n ( v e t u d o , cuna i m p r o b u m m a gi s laborem* q i u m progtelTum in di. /c e n ti b u s a u g e a t , cujus pciiLacfi AdolefCentes, n o n m o d o , de c o n t e p t i o n e r.emittunt, fed e t i a m b o n a r u m Artim® ftudia ceu taediofam o p ę t a m faftidiunt; igitur pro m a jp - ri Ł i t e r a r u m & d ii c c n t i u m c o m m o d o , piacfata d i f t a n d i Az methodus http://rcin.org.pl frtthodus ex Facultate PbiłoTaphica proCcrłbitur* Profcf- fjrcsque jam abfaioc Authore* ad fci-cn&ias libi pceulnarcs tłc lc d o s, q.ut ad guftum * v i tecentis piasCcŁlctc wdtbun* tur* Aidicoribus ea* qua par cft* £acUitate cxplanabu£vt, 2. A*ucqjtiam v©td munus doccndt Profellos a.ufpi. cabitur, coniicienda e£t Syoopfis Lećtionis anni totius dc. eurCu cv o iv ea d » , q4uat li tri totius (criemy capka> cx qm- bas opus- confLuum, metbodum difciplinae ira&anda: ex» pooa.t, hscque Dccano FacuitatiS psoducenda. Cujus nc» gotiuru crtr iftiusmodi ty pum łe&ionis maturo judicio verfare^ deque opcci& digaitate fentenciaro diccre, J* Qutira nuHus Authar ad eum apicero p erfcd io n a adfurgat, cni non- aUq.uid adjici potlit» hinc prscter ubc* rena cxpUcationcm> (i quae occurrant, quas ob łogenrem utilitacem, attentionem Auditoris merentur, ea feu cx aft* is Authoribus depcompta, (eu. proprio marce claborata, Auditocr calamd config o anda per modum Commcntati- • n i s aut appendicis fubjicier. Quin liberum crit, U quas no n aecurate cum veritate contentiant, a fentcncia Au- rhoris difccdcre, aliamque ccctiorem fuum in locum fup- ponere; in expcdicndis en im naturac arcanis fervitus ani- m i ingenu o Ph41ofoph& eft i n di gna. Scroper tamen in hac liberrate philofophandr excrccnda> non odium aut in* vcteratum prasiudicium, fed incimus yeritaws fenfus judtx tfto» 4, Methodus Analytica cum unica ferc in Scholis obfincrc d'cbca»t> utpote ad folidam erudm oaem eona pa* randam accommodatiflkna; ad illud quoquc in dełe&ii Atttborum attendatur, eos caeteris antepooendos, qui rem a fimplicifTimis elem cotis cxorfi ad recondiriora iilius my* fteria perriogunr. Sicubi veró haec docendi rano in Au* rhoribire requiricur, eam fibi ćomirem femper in cxpii» cando Magifter adfcifcat, familiaremque faciat: yoccs fci- entiae curvis peculiarcs non ni fi poft pcrfpicuam & accuc* racam rei deflnitioacm fubfequentur, f. http://rcin.org.pl l a h<5c ctfam qtibqłxe Profeflfor operam c on tem io- ©nemquc *ponat» uc rei jana abunde cnodata; adplkatio* nem ad varios v\tx humanae ufus (ubnećtat; quod m on i tom fmgulart jare Mathefeos PFofcllonbBS fcrvandum-» nunąuam ex an im o cxcidar; plerique enim adolefcentium a Matbematicis difeipiinis ideo deterremnt, quód n eg lcd a carum ad ufus ampliilimos adpiicatio, maera; contempla- tioni lenim en n on oti'crat» Enitendum igitur Mathefeos Profefforibus, ut Juyeotus Academica ptaceptioftibus Ma- thcmaticis no n m odo ad re&e cogitandum nnire fingan. tur, fed ctiam ulum cujusvis problcmatis, ad quotidiifna v its negotia, artefa&a, oeconoroiam rufticam, aliaque hu* manas Łoeictańs fiibfidia eonnwirat* Qucd qt)idem do- cendi inftitutum plurimam vaJebitr & ad taediaro Aadi- tori iu ludo literario eripiendum, & ad ffu&os cximio» «x hujusmodi inftitutione rn vitam Givilero deri?andos. 6, L o g ie * Prpfeffor a Facukatibus Animi fisrfqoe ope- rationibus aoalytiee ev o k en d is cxordium capiet, & r e d e ordinateque cogitandi prsecepta ita p«rfequetur, ot men- ti a primis cognitionis elementis per totum cogitandi ambłtum, ecu prodromx ad ycritatem leges certiflfrmae iuggcraiitur, praejudiefa, carteraque bene cogitandi impedi- menta removeantur, methodus in quavis arte & fcien- tia faciliter progrediendi fubminiftretur, atque tandem_» boni gudus fundamenta jaciantur. In Metaphyfica veró, qu 2B elementa Ontologiaey P iych olo gis Se Theologia; Na- turaiis comple&ćtur, generales illas duntaxat reritates eoucleandas fu fc: pi er, quas omnibus fcientiis fundamenta, ttłtimaąue ventati> adyra fubminjftranw 7* Quemadtr>odum ? e t o Logica refte cogitandi, ita Morunt Philofopbia refte vivendi prsceptiones com ple- ćtitur, hace igituf voluntati, fere ae Logica ratioci reme dia fuggerit. Inde confequitur, do&rinam Morum a Na« tura vatiisquć hpminis facultatibus & fcnlationibus e f l o oriun- http://rcin.org.pl r r i u n d a m , multiplices t a n d e m , qui; ufidiquc crrcom* ftant, neceilkates exponendae, atque cx iis fuapte natura profluentia jura Sc Offi^ia, qu* /vari&s hominis Status c o n c ó m i t a n t u r , e r u r n d a * , Q o a r a o b r e m : Profeflór in* t o t o M oralis Philofophiae decurfu ad cam doecndi M c th o d u m dilig en ter refpiciat, peryulgatumq«e illu d: N w ffitm f k i t jus* Juri cuivts fua respondent O/ficim- tanquam totius di- fciplinas bafim 6c tefleram (ibi fcqućndam adfeifcat:* 4it o m n i a aeqar honcftique imperata cx vi(ceribus humanas natura: dę p ro m p ta , foętifilraa ad virtute<n illicia vólunta* ti ing cn crco t. N o n igitur drUciplinse iftiris cmoltrrneńta in arida legum & Ofliciorura contcnaplatione, led in perpe. tua c at um executione, vir r u m & £equitatis a m o ie fećtan* do, fi ta ćfle, Audit o n bus perfvadcat. “ * 8. Profefior Naturalis Hiftorise, esepłanato dlfcipli^Jae hujus arg um en tó, in tria Etegna ceu ro n d e m Clafles intc- gr u m opus fccabit; eaque pJantarum, a o im a n ti u m , mine* raUumque genera cumularius perfcqueturyquas Polonia du- ttiit, fuoque firm complećtitur. g , Pjrofefforis Phyiices princeps cuta in * o yerfabitńr, ut: in *ra£ianda hac difciplina n o n ingeniij fed urilitaPtiś po ti or em {cmper m i o n e m faabeat. N o n igitur' eoru-m_» vcftigiis fibi infiftendum putet, qui populari oft cn ta tio he abrepti plus operas l o e t n t in pcrquirendi« phfcnomenortfm cauGs alendifque 1'itigiis,' quam in efFećtuum corporis per- p<Huarumque ob ferya tio nut n utiii adplicatione* Qfto eve* nit, ut juyentus, curiofa indag inę a d a , . t « !*> nihil praetet meras conje&utas offendat, aut praeiudieiis imbuałuri aut jpfa probabilitate a pulchcrrima sequc ac utrH(ficna eon* difcenda fcićatia arceatur. N o v e n t igitur Profefibr & juveijtuti & c o m m o d o Literarum ma xime proysfum tri, fi primo gcnerales Corporis aflfeftiones cnoder, o&vii{que cxperitncnus demo nfł rct , Geomctrice, Algebra; atquc Me- chanieae lcgibus in fubfidium- vocatis; har um rc ontinuó .w ufus http://rcin.org.pl uTus in opificiis, macHjnarum motu & (ku&ura., caeteris* ąuć vitx bum a n s commodis indigitet. Ad pecuhaces tan dem corporum dotes gradum inferat, ubi Hydroftatifca:, Hydcaulica; ac Optica leges ad praxim adplicatae placida'cn juxta ac utilem adolęfcentibus notitiano ofterrćnt# Opi- ni^nes PhiłoCiophorum circa phsenomeni alicufus caufant n odmf» hiftofiec pctcurrati quodque veritati vicinius, ai> gum entó brcYitlimo praemoneaw Numerofam autem U- ł«fm obje&ibnum turmą m ad corum tribunal amandet* quos nondum cxccUęńtis, Literatura: guftus in va fu / An- tiquatas quoque illas ąc ludicras quaeftioncs, quibus tanto- pęrć plebs Philofophorum exultat> miffas faciat; quód e* iis & nihil difcentium utilitatt aecedar, & ferius ammus j ot er crepandia grayitatem non exerceat# iO. Adólefcentes eloquentia5 Śacris initiati, q u ó certU lis praeclare Ioqucndi facultatem ex Cicerone confequan* tur, ad Profesorem attinebit ex libro de O rato re praece* ptiones dc prom er c, apimisquc,difcentium fubficere, eat cxemplis łe&itfimis ex eodem Cicerone aut fulio Caefatc iliuftrafe* nunquam veró proprias praxes fibi fubne&ere licebit. In hoc criam piutinDum elaborat, ut yariam fty* Ti conte&attofccifi, eiufquę viua, planius cx-ponat, quo fu* ycnom ^anim is & dótes « , n»vi eloquenti£ penes Gice* roni* ióquendi rationem yiyidius ober rent. Igitur cuivis ciplanat oni prudens atque fenlata crifis aecedat, m ode m u m trdpofum atque Jigurarum ufum indicet,. moneat- que identidcm n o n j n phaleris, yerborum figuris, aut pu- eiili voe«m exaggeranęne, qui ioquendi pruritus ex Scho* ialtico pulyere excu{Tu* ferpit etiamnum; fed in concin- o o , gravi magnorum fenforum adparatu, efufdemque oe« xu fuapte natura decurrente vim Eioquenuae fuana effe* :if. Poetarum Clafficorum Je&io praeter caetera em ola- - raenta .Ułud potitfimum praftat, quód m entem a4 ex cel- fa ciimia^ue cogitata e n |a r , atqac adcó Iimrtcs cogttan* http://rcin.org.pl d i latfiłS protciidaf, p ro p terci io erp lan an d is Poetaruen pirtubus, non tam ad vocuhs, quam potiiis ad Firn, fablt- mitatem, aexun§ aipo& tu^ fc a forum j«ycnes Prefcfloc aih rrcU crc facidc, ne ex Lyc*o aberrimi verboriifti» paai pcrrimi yeró fenteam rum poCeffbrcs eradaat, ferć ae ii« qui in autifodiais ferro coliigcndo occupaarur. Difcri- men Poetarum iater óc Otatocum i@quendi ratioaem, Mythoiogias prudentem ufam, cajterasque Pogtis familia- rc* dotes adfeitis regulis Crifices, condocetaciat. f{» Iftud vcró om aium iaftat -cautelarum princeps eftf ad quod fiaguiorum Profcfferum referatur coaditio, ne tales fuis £ Lyca:is prodeant Auditores, quate« Patria* Vo- taquc fupremi Litcrarii Magiftratas cvafatos praftolantur* nimirum: n o a m odo folidioris eruditioais adparatu in- ftrućtos, fed etiam ad ornnem yirtutis 6c humaaitatis ra- tioaem ęornpofitos, atquc adcó eaerceadis deiaccps Ma- giftrorum ratiniis pates, Quamobrem tota «orum infti- tucio ad foc ecatis humaaae ulus, yitae lenienda iacom m o* da, evelleada praejudieia, cultutam rationis, guftura opti mum coaciliaadum* marcsque rite formandos, ccu nobi- łitfimam Educatioais frugem do&fiaa* vultu, exemplisque iageaeraadam; Sc adcommodatju 13* Le&ioais cujusvis Curfas, aaai duntaxat unius am» bita defiaitur* ad quod puaćfcam lingulis Magiftris diU- genter refpieięadum, a e fęilicet iuis in pralećUoaibus plus xqu e cuuftati, Auditores e Coiiegiis maacos, ut ajant, dimittaat. Ad exltum A a n i fcholaftici, aate fc- riąs icilicet vaeatioaum publica fpccimina iaftituaatur, ia quibus Auditores ia g ca ii fui pericalum faciant. Be- caaus fingulis exercitatioa^bus interfit, quo fibi luculeati- us co aft et, 6c habilttas dif«entium & Litera rum pro* grefllo, ią B ieb u s o d o , qui Feftum C orporis C h iifti fubfe; quuatur, id eo quód tu n c ProfefTores divini$ perageadis y a c a n t, a L c ftio n ib u i c r it a b ftia c a d u m . $ http://rcin.org.pl J t.;:- ^ •*/' ?s n>A- v* v ^ 'Y , D e Candidatis 'PfiitofophU in aćteundii Collegii Lyctis* * I. Tis duntaxat Adolefccntibus ad ęonftitutas in Faculta- *tc Philofophica LećUęnes aditus referatur, qui cracn- To integro in Gymnatiis Paiatinis fludió ad ulteriorcm cruditiooem; ceu feveriorum ftudiorum conaplcmentum adfpirant. Juvenes igitur, qoi praetermiffa, aut in curfu ftpdiorum rcli&a Clafle Gyronafii aliqua ad Collegium^ penetu rent, ab adeundis publicis Lc&ionibus aręcbuntur fuas in (edes eom inu ó revocandi. II. N em ini ad Superiorom Facultatum Lycaea pęrvO: larc licebic, nifi ptius Mathematięarum & Philofophića- rum difciplinarum curriculó abfoluto, QUod quidem pun* ftuoi attinet ad cos, qui ad fe&anda Iiteraria Caftra, in- ftitutum Aćademicum profitentur. Porro Decanus lis, qui in faccre(ccntium Magiftrorura tyrociniuro adoptan- tur, eas Lećhones excipiendas praeferibet* quas cum actatCf indolc, temperamentó uniuscujusquę( apprime confea- tiunc, 4 JJI. Cuqa ordlnata. Studiorum pfrtra&atio in Pałac* ftra iiteraria potilllmum fpc&ari debeat, e re crit ad illius leges totum Stndiorum curriculum cxigii Igitur Philofophiae Candidati primo annó in condifcenda L ogica cum Metaphyfica, im a & 2da Mathefcos Clafff, atque Mórali Philofophia operam locabunr. 3tiae veró & 4tae Claffi cum Phyfica & Naturali Hiftoria annum allc* rum impendent, Evigilandum veró Decano crit, nc quis cx futuris Magifterii ad Gymnafia Palatina competitori- bus Moralis Philofophiae ftudiuno tranfiliat haec enim di« kip lina primas fibi ibidem vcndicat, gtquc adcó fuis prx* ceptionibus probe cxcuitum Profeffoccm rcquirit. B IV; http://rcin.org.pl IV . fn diftr buendo vrfo Le&ionum tempore illud memoria irc excidat, ut Le&ióaes ano ann o Audiiori- bus ptrcueieodae illis rnterponamur, qua? ad- alteriusr ;*nni ftudium fpcćtam; atque ita Auditoribus intercapedims ahquid unam inter & aliam L ed tonem , ciim ad rcfpiri- urny tu ii ad domefticam do&finas cujusvis nominationern coDcedatur. V7. Statim afquc Lećtionum *n hora* Auditorumque in Cłafies exaćta habebitur collocatio* Decanus tabuljs curn Lećtionum ferie, Auditorumque Syllabo concinnan* das curer, easque Profclforibus diftribuat, ut ii de Audi* torum ira fuorum nom ine & frequentia inftru&i fingulo- rum diligentiam vel focoidiam , nativam in Itteras pro* panfionem, iagenii & rationis vim , refk&endi facuiu- tem progrefiTioncmque in Siudiis nocent, & Decano I n t e gra tide fignificent. VI. Quo autem introdu&us hic reram agendarum.* ordo fan&ius teneatur, Audrtoresque fortioribus incita* mentts ad laudem eruditionts elu&entur, Decanus M enfe quovis L ycsa publica łuftret, nam h*c a fuis frequenten« tur* ibique difcentium fedulitatena, fru&om ex explanatis Capitibus decęrptum diligcoter expIoret, amorera Litera- rum, Studium atmuiationis atque morum integritatem fir ny iiti mis fomencis inftiilet* VII Prajterea examina ex fmgulis praeititutis Le&io- fńbus pod decurfum quinque fempet Menfium indieuntuf* ad quas peragenda Profcflores, qui Claflfi difputantium prx« funt, & a!ii cruditione prseftantes a Decano deftinabuntur; hoc tamen femper cum dele&u, ut ad Mathematica ten* tarnina Mathcmatici voccntur, quorum partes crunt pcasfente D ecano cx propofttis a ProfefTore Pofitionibus do&rińa? peticulum in Auditoribus facere, iMiufque ad yicam C m le m adplicattonem inquir«re. His ycró expc- diendis tńduum in u r yacationem Literariam accenfen* dum, dicabituf. YIIl» http://rcin.org.pl VIIJ* Qaae in tentaminibus iftis felłcla comparcbunt fngenia rei literari® (ublłdium in pofteram allatura, eo« r u n nom ina diftin&is Codicillis erunt inierenda, ad^un- &a ca difcipłina, cui pcculiarius animuna add xcrunt, funtque in ca infigai cum progreftu verf*ti. Quippe te riera h*c e-ruditioais femina ia eocum ani mis placidis hu- manitatis invłtamentfe erunt perpetuó nutrienda, & ut ad mataritatem fenfim petdueantur» Decaoi ac Magiftro- cusn illiciis excitaada. QuAmobrem om nis torva atqtie ageeftis tra&atiOł a manfvetifTiaao Literarum eom m creio quam quod ctiaxirae, abefle debet. IX* QuodS v^ro cuipiam ex Philofophiaf Studiofis Li- teracum ftudia ita małe vćrtant» ut triennió evoIutó ope« ram ia iis perdidiflTc vidcatur, talis ab adeundis C ollegu Lycaeis erit rcmovcndus, & ad ałiud vitx lufcipicndum Iaftitutum *va?iter cohortandus. X. Siquidem bona educatio ex privatorum etiam Prac* ceptorum habilitate atque motum probitate in adole- fcente* redundat, igfcur pro majori rei Literariae gloria Gynanafil Palatini Prxfe&us ii-s duntaxat Pasdagogis juve* nes privatim ioftituendos cofnmitcet> quorum & cruditi* tion em & morum integritatem a D ecaao fibi (ufficicnter com m sndau na babebif* D e Liłerariit AcaAemicorum Concertationibus. T iterariarum hic Coneertationum nom ine veniunt di- ^ f p u t a t io n e s illae, ąu z fingulis hebdomadibu per Facul- tatis Philofophicae Profeffores expediuntur. Habent e * profe&ó non conremnendam utilitatem, (i anim ó eruen* dae veritatis, eonfirmandiqive judicii, n o n veró petvicaei contradicendi ftudió, ambituque triumphandi fufaipian- tur, Ut igitur hujufmodi difceptationes feientiarum id- crementa extcndant, non impediant, hxc ad earum pet- B2 tra&ionera http://rcin.org.pl tra&lo&em FacnUas Philofophica accipiat. i. Decanus thcfium Philofophicarum ex Logjcae> Mc* taphyficx> Phyftcae atque Móialis Philofopbis ptnu dele- ttutń ita factat; lit kx neqdc vani» Aibtiiitatibus fcatcanr, ccc^ue extra om oeui dubitatiortiś alcam fint pofitae, ffcd dignum cruditó ingenió noduói cómple&antui1, & in Ly- csis publicis luculentam Magiftcorum pertra£tationem-» fint mciituraś* His adjiciat Problemata & Tfacorcmata-. Matheftiatica cx jfcicntiis, qua: quatuot Clallibuś conti. ncntur, initio Fa&ó a Geómetria & Algebra, ea, qua fi- bł iuccedunt, fericT depromenda: quibus refolyendis, rite demohftrandis, & adplicandis infignis contćntio tempus* que haud exiguum impendehdurń. 2 / OaatuóT Themata ex toridcm laudatis fetentii* dc- 'prompta, (juaelibtt cóncertatio excipiet, quorum duo cx Phyfica nimirum & Morali Philofophu in quaeftionemL* digefta, atque binis feniper Philofophist BaccJaureu di- fcutienda comipittanturj ipfi autem conccrtationi unus e novel!is Philofophiae po&oribus & Baccalaureis anni fe» cundi praeficiatur, qui cidem praefidcat thefiumąue verita- tena contra Jrtipugnantium obic&a in d icet.P ro fcflo res v ctó ćaeteri, qubrquot'Caetuni Facultatis conftituunt, in_. ĆlafTes genuinas redigendi, quarum alias Impugnantium in proponendis dubiis; aliS? Suffragańtium in ferenda Praefidi ope, munere perfungentur. Impugnantium quaelibct Claf- fis, ex tot duntaxar coalefcct Profeflotibus, qui pofitio- num expofitarum numerum exaequent. Atque hanc qui- .dcm conććrtatioms Phiłofophtcae ceconom iam a Faculta* te tenendam cum thematis difputationum, Decanus prac- lo cxcudi curet, imterque Facultatis ProfclTores diftiibuat* Quod ad ipfum pertra&andarum>pifputationum-* jnodum attinetj hic ad fequentenn normana e u t exigcn- dus: Dccanus concertationis locum jngretfus in canfluxu .Philofophise Auditorum, & Ćlaffium defignatarum Ptaefi- \ di cxpofitas .. ..... ' ■ .. - •••• http://rcin.org.pl di expofitas om a es Pofitiooes fufficienter explaner, quas- ftionum ftitunri nitidill;rne ęxpooat, & minutatim dcar* giict, jtts notionibus ia medium addu&is, quae, ad, adfun- deodam cuiyis thespati lucern* foIyendąqUe dubia miriti- ce faciunt. Pla.cita tandem P.hilofophorum cum fuo fun* dameoto; novą jvac in inyeata, ceu concinnam axgu- ląćnti hiftoriam tc,xati; atquę dcinceps ad pra&icum -cujas- vis thcmątis ufum iq yita Civili,.aut, aliis.difcipliais ex« poaendum , gradum iaferac, nihilque a fe prxtermitti cu« ret, quid,quid huroanas focietati ex ipfiusmodi argumento otilitatis aut ac.eelTit, aut accędefc, poteft, ut ita audienci* um animi & dc bpoc łopatą in ftudijs opera gaudeaat, & utilia Rcipublics me^mbra, evadaut, Horrida autem il- la notjonum yagarum farragioc, fubdiyifionum fuperva« cuarum fylva, quae ipgepium obruunt, n o n erudiuot, Di» fputatiói?um Lycas^ haud aliquando perfonarc patiatur. A,tque in hac duntaxatŁ quam accuratiflima Thefium ex- pU pationc tota Decani conteatio yerfabitur* i , 4. Clatlis impugpantiu.m ęujn aumerum pofitionnm-* cxcedere non debeat, ita partes fuas aget; ut cuique Pro* feflori una diftin&a.adtertio impugnaoda obveniat« Uaus 9utem impugpaatium Mathematicis difcipliais inftru&us fit, oportet,. ad quem attinebit fuffideatem dat i Pcoble- .irmis, aut Thcoccmatis refolutioacm & demooftrationem e Prafidc kjquirerę, obfcura illuftrare, ignota dctcgeie, proppfitisquć ,p et modujn dubiorum. quae(honibus, exem- plis, & cafibus* refpondentis fcientiam perielitari. Ufum tandem refoluti Problcmatis feu ad dimeafurandos agror, feu. ąęj fluwinum curfus, riparupŁ muaimentai aggerum ftru&utas/ aquarum dcrivationcs, & ad castera yit* huma- nae eommOda Ccmturum cvidentius oftendet. 5. In impugnandp unum idcmque Argumentum n t j aliis atque aliis modis ad tasdium u(que cum teonporis ja- &ura inenUctur, nevc yanae cujufdana yi&oriae obtenta dubiuną http://rcin.org.pl dubjum 3Uquo.d c c n faificicmcf folutum tmpugnans pr*. tcrmitti fijjjii:, prsEltdcjnąuc dc ycritate ancipitem teneat. Łcnitatcm qupqu£ pum alfabilitatc ingcnms fcsipcr PJm- lofophis amicara difccpta>ntes confe&cntuj. Quamobrcm jcum *P A fym difpatandi in ^cUoIk ranione, jiott&ma ilia Socwtis Method.us ciit Coeiaoda, ut pote ad saodidc £u' tmliautcrque ioqui.cendam y.d coiMajumcandara yerita* tpm ęonjforcnata# 6* In difputićndis thefifeus triftca ilU Dule&icGfunL* maeandji, ęeu cx ig u s Scicntis mcrces, quam quod maxi- xim e, abfint: jcfpoofa non jejunis diftiadiun^uUs fcateant* fed perfpicuo & poliriori Cermone ejcpcdiantur. 7 . Tojuis Concertatioais PhiLofophicse temptis ultra tcium bocaruiii fpatium nuaquam protendatur, igitur ca« yenduna, pc impertjnencib£s digtcffionibus coacettantes diffluant. I5 nonnifi Prsfes, & Ciatfis, cui prima dcccr- tandi a^ies obtinger, brevi orationc Decanum Facultatls excipient, reliquae v£tó Difputationcs ab iiUufmodi Proos> n?.iis temperabunt. 8. Qui a.ątem <ie PJailoŁópbicif qiiatftionibus lentcm i- as pronunęiabunt, quo proanptius rc(Xc cogitandi & lo« quięndi faęuitajem confequantur, Decano bace cura in- euenbet, u.t nitidc juxta ac firmicec Differtationes fuas proferant, nc nimium yerbaft fioe rerum & c o g n id o . num pondejc jejunum dipendi genus con£c£tentur, § 4. D i M agiflris%ąuibus docendt Officinm non eon* tigit, deque Ju<venibus, qui lnflitutum Ac a de • m i cum JufcipitinL łK ^agiftri illi i o Caetum Facultatis adoptati, gulbus pa- ^ • b l i c a docendi Provincia non obtigir, c t (1 proptet cmenfum /aro i c w i o r u m Audiorum curriculucn ab adc- undis http://rcin.org.pl ondis Lycxis exempti fint, nndquam tarr.en LitcrartJU ałiqua munia a Re&OFe vcł Decano Facultaiis impolka, fufciperc rccufcnr, Quin priyatos intec parictcs in his ftudiis altms pcrfcrafandis tempus operamque cclloccne, quae rrófle ad Gytnnafiorum Pala-tincrura Doćtores Sc Prxfc£tos attiner, ut ad publicas i(Hu(nnodi funćtiones inpofterum vocati, nihil ad congruam eruditionem fibi decffe fcntiant, In Lingyarum eciaro cxtcrarum> ac pra- fertim Gcrmaniese commercio vitae C iiilis tactopere ne- cefiarias, caltura fcfc ex§rceaBt.* cjuod etiam cateri doceń- di aut dilcendi Officio addićti, iucęifrvis horis psseftaic a dla borę nr. Quoniam triftr cxperientia córo perfum crt, fceńe jnuI- tos Academieos n*venes in ipfo vitx Literatias fyrocinio fuo arbitratut reliĆtos, non m odo i difcendi eontentione, fed criam mor urn probhatc? deficxiffe, jgitur prifetf Uni* veifitacis hvHus* confyctudo potfliminió exeitatur, fan&i- ufque abhinc tenenda* inducitur, ut nimifum firiguIisAdo- lefeentibus, ftatim atquc Inftitutum Academicum artipi* e n t, fui Modcratorcs in confefsu Bacultatis, prasficiantur* qui cenforia oculó ad córum mores Sc difciplinam diii# gcnrcr advertant, in ftudiis (edulitatem explorent, Deca- noque privatim & in publicis łacułtatis eoncionibus te- (leotur. Ii etiam, quibus rcgimen Contubcrniorum cre* ditum cft, fuarum e ś e partium cenfcant, fingulis hcbdo- madibus cum Auditoribus Lcftionum Publicarum exa* m ea inftituere, eorum in fcientiis progrcffionem pericli- cari; morumque tueri honeftatein; cujus muneris rationem icddi fibi femper Decanus poitulet, §5. D e Scriptis in pub licum eunlgandis. Q uoniam immoderata, S«ripta ,in publicum cvu)gandi .libido ufque eó proceflit, ut etiam praecoces & im- maturi http://rcin.org.pl mafuri ingcnii partus nonnunquam cum paenitenja Lite- rarucn labe prclo excudcrentur, eavenduni igitur crit, ut cx duntaxat lucubrationes cx facultate publicam lucern aecipiant) quac & ad Literarum ca u fam faciuht, cen*' iorium exaroen diligcntiffime fubicre, ad quod inftitiicn- dum Viri (emper eruditione prseelleutes, bacqtie;in arte cgrcgie vcrfati a D ecano deputabuntur, qui poftTcriam disquifitionecn de dignitate opefis fenfentum ditent, at- quc Re&oris calculo lubjiccnti - ' Conclufio. jLJa&enus adutobrata Stridiórutn riałtio cum fingulis ani* * i madvcr(ionłbus & Capitibus, ta mdi u in Facultąte Phi* Itjfophica vim póndlisque obtinebit, & ad cam tota diCcipll- c a , reique Literariae admimllratio exigenda crit, don cc alia praefcripta ab Ampliflim o Public* Inftirutionis Pr«- fcdorum G ollegio Faculrati fervańda trąnsmittantur. Pa* bana Cracovi« Calcndis gbris 1778* *. ■ f t l ' " ?ił' 'V łiV G O J tO Ł Ł Ą T A T % ", ■ ■ ■ . :U |, •i. •» •■• - j*V , . \: ‘ * • ' { ’i ■' 1 ”, ; r • •7 XVI]j.X^S^ http://rcin.org.pl http://rcin.org.pl http://rcin.org.pl http://rcin.org.pl http://rcin.org.pl
Enter the password to open this PDF file:
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-