Hans VAN DE CAUTER Manifest voor e en nieuw unitair België ( augustus 2022) 1 MANIFEST VOOR EEN NIEUW UNITAIR BELGIË Hans Van de Cauter Eendracht maakt macht - L’union fait la force – Einigkeit macht stark Nationaal devies van het Koninkrijk België © B.U.B. Augustus 2022 – Tweede druk Brussel U kan het handboek voor een nieuw unitair België (ongeveer 300 pagina’s, geïllustreerd, in kleur en met harde kaft) bestellen door de som van 21 € op de rekening van de B.U.B. te storten nr. BE91 0682 4176 7776 (GKCCBEBB). Hans VAN DE CAUTER Manifest voor e en nieuw unitair België ( augustus 2022) 2 MANIFEST VOOR EEN NIEUW UNITAIR BELGIË Inleiding p. 2 I. Beknopte politieke geschiedenis van België p. 3 II. Oorzaken en oplossingen voor de politiek - communautaire problemen p. 1 3 II.A. Het basisprobleem : het taalnationalisme p. 13 1. Problematiek p. 13 2. O plossingen p. 21 II.B. Het gevolg ervan : het taalfederalisme p. 22 1. Problematiek p. 22 2. Oplossingen p. 27 II.C. Een ander probleem : de particratie en de mediacratie p. 28 1. Problematiek p. 29 2. Oplossingen p. 31 II.D. De k atalysatoren van de politiek - communautaire problemen p. 31 1. De Europese Unie p. 31 2. De economische verschil len P. 32 3. Het migratieprobleem p. 33 III. Nefast bestuur van België door de particratie p. 34 III.A. Inleiding p. 34 III.B. Een octopus binnen de staat p. 34 III.C. Hoe organiseerde de particratie haar macht p. 36 1. De verkiezingen p. 36 2. De dotaties p. 38 3. De media p. 39 4. Het grondwettelijk Hof p. 39 5. Besluit p. 40 III.D. Wat is het resultaat van het werk van de particratie ? p. 40 III.E. Hoe kunnen we van België opnieuw een democratie maken ? p. 41 IV. Nood aan een referendum over de structuur van België p. 42 V. Besluit p. 44 Inleiding België is een oude natie die zijn geografische wortels heeft in de Romeinse bezetting van 2000 jaar geleden en in de verdeling van het Rijk van Karel de Grote in de 9e eeuw. Zijn nationale wortels gaan terug tot de Bourgondische Nederlanden van de 14e eeuw. België is du s niet ontstaan in 1830, zoals sommigen ons wille n doen geloven, net zo min als Frankrijk ontstaan is in 1789 of Duitsland in 1990. Hans VAN DE CAUTER Manifest voor e en nieuw unitair België ( augustus 2022) 3 Als idealist, overtuigd unitarist en voorzitter van de B.U.B. (Belgische Unie – Union b elge), die tegelijk er tijd een partij en een drukkingsgroep is, wilde ik een politiek manifest schrijven om het politiek en juridisch uiteenvallen van de Belgische Staat ten gevolge van het taalnationalisme en het belangrijkste gevolg hiervan, het taalfederalisme, een halt toe te roepen. Deze problematiek aankaarten is net als “vloeken in de flamingantische en wallingantische kerk” omdat men zich keert tegen decennia van vooroordelen over België en de splitsing van nationale bevoegdheden. Om tot een oplossing te komen v oor de politiek - communautaire problemen die het “ver - republikeinste” Koninkrijk België sinds ongeveer een eeuw teisteren en België een nieuwe toekomst te geven zonder dat de politiek voortdurend gepollueerd wordt door communautaire discussies , moeten we eerst de oorzaken van de problemen onder scheiden Pas daarna kunnen de oplossingen voorgesteld worden. Dit manifest is gebaseerd op 22 jaar vrijwillig, onbaatzuchtig en verrijkend politiek leven dat quasi exclusief besteed werd aan de unitaristische kwestie. Re eds in 2000 stichtte ik de unitaristische partij “Nieuw België”, die op 5 juli 2002 omgedoopt werd tot ‘Belgische Unie – Union belge’ (B.U.B.). De B.U.B. bestaat nu 20 jaar en heeft het concept van unitarisme opnieuw geïntroduceerd in de Belgische politiek Na een beknopt overzicht van de politiek - communautaire geschiedenis van België (punt I) som ik de oorzaken en de oplossingen van de politiek - communautaire problemen op (punt II) om vervolgens kritiek te leveren op het nefaste bestuur van België door de p articratie (punt III). Ik eindig met het uitleggen van de nood aan een referendum over de Belgische staatsstructuur (punt IV). Veel meer details vindt u in het “ boek voor een nieuw unitair België ” (in kleur, geïllustreerd, met harde kaft en ongeveer 300 p. dik) , dat ditzelfde jaar nog wordt uitgegeven. I. B eknopte politieke geschiedenis van België De geschiedenis van België gaat terug tot de Oudheid. Toen de Romeinen omstreeks 57 v. Chr. onder het bevel van veldheer Julius Caesar Noord - Gallië binnenvielen , d.w.z. grosso modo het grondgebied tussen de Rijn en de Seine , noemden ze het ‘Belgica’. Dit t erritorium werd toen bevolkt door verschillende Keltische volksstammen. We zouden Belgica kunnen beschouwen als het begin van het geografische België aangezien toen de naam en min of meer het territorium van wat later België zou worden , ontstaan zijn. Na d e Val van het West - Romeinse Rijk (476 v. Chr.) ten gevolge van de invallen van Germaanse volksstammen in de 5 de eeuw van onze tijdrekening werden Belgica en West - Europa taalkundig in tweeën gesplitst : een Germaans gedeelte ten noorden en een meer geromani seerd gedeelte ten zuiden. Dit taalonderscheid is te verklaren door het feit dat de Hans VAN DE CAUTER Manifest voor e en nieuw unitair België ( augustus 2022) 4 Germaanse immigratie beduidend hoger lag in het noordelijk gedeelte dan in het zuidelijke, dat heel wat meer geromaniseerde inwoners telde. Deze “taalgrens” tussen de Germa anse en de Romaanse taalgroepen loopt grotendeels van De Panne aan de Belgische kust tot de Alpen langsheen Luxemburg en Straatsburg en bleef gedurende 2000 jaar zo goed als ongewijzigd tot op de dag van vandaag. Hieruit volgt dat België tweetalig is seder t tenminste 1 600 jaar. Na de Romeinse overheersing raakte de naam ‘Belgica’ gedurende enkele eeuwen in on bruik. In de 9 de eeuw slaagde de Germaanse keizer Karel de Grote erin West - Europa te verenigen in een uitgestrekt keizerrijk. Verschillende jaren na zijn dood werd zijn Europees keizerrijk in 843 in drieën verdeeld door het Verdrag van Verdun : het westelijk deel kwam voor een groot deel overeen met het huidige Frankrijk, het middendeel met de Benelux tot Rome en het oostelijk de el met Duitsland. Zo belandde Europa in een lang durig feodaal tijdperk, waarbij lokale vazallen een min of meer symbolische eed van trouw aflegden aan een leenheer, die op zijn beurt trouw beloofde aan een koning of keizer Europa viel uiteen in een lappen deken van kleine graafschappen, hertog - en vorstendommen. Omstreeks het jaar 1000 speelde Godfried van Bouillon, de vazal van Lotharingen, dat in theorie deel uitmaakte van het Germaanse keizerrijk, een actieve rol in de Kruistochten naar het Heilig Land. Binnen hetzelfde keizerrijk kwam het graafschap Leuven tegelijkertijd tot ontwikkeling en veranderde in het Hertogdom Brabant, dat zich snel uitbreidde van Nijvel tot aan de Maas in het huidige Nederland. Voor de Brabanders is 5 juni 128 8 een belangrijke h istorische datum. Op die dag won Jan I, hertog van Brabant, in Woeringen nabij Keulen een cruciale veldslag tegen de bisschop van Keulen . Hierdoor kon de hertog zijn hertogdom verder uitbreiden naar het oosten en Limburg insluiten. Het Graafschap Vlaandere n ontwikkelde zich op zijn beurt binnen het theoretisch kader van het Franse koninkrijk, maar het is wel degelijk de Franse koning die op 11 juli 1302 door het Vlaamse leger verslagen werd te Kortrijk in de zogenaamde Guldensporenslag. Dankzij deze overwin ning verwierven de Vlamingen hun zelfstandigheid ten aanzien van het Franse koninkrijk. In 1430 stichtte Filips de Goede, Hertog van Bourgondië, die later de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden (d.w.z. de huidige Benelux) zou erven, te Brugge de Orde van het Gulden Vlies Dit w a s een vredesverdrag dat afgesloten werd met alle vorstendommen van zijn hertogdom Dit historisch moment is van kapitaal belang omdat het kan beschouwd worden als het embryo van de latere Belgische staat. De toenmalige vorstendo mmen vormden heel wat later de huidige provincies, ook al ondergingen hun grenzen doorheen de eeuwen enkele wijzigingen. Men kan dan ook stellen dat de Belgische natie concreet ontstaan is in de 15 de eeuw. In 1477 verloor de opvolger van Filips de Goede, h ertog Karel de Stoute, de slag bij Nancy tegen de Franse koning, maar de Lage Landen (in de zin van de Benelux) behielden hun zelfstandigheid. Hans VAN DE CAUTER Manifest voor e en nieuw unitair België ( augustus 2022) 5 Door het huwelijk van hertogin Maria van Bourgondië met de aartshertog Maximiliaan van Oostenrijk in 1477 kwamen de Nederlanden terecht in een nieuwe Europese fase van hun bestaan. Uit dit huwelijk is Filips de Schone van Habsburg voortgesproten, de vader van de keizer van het Heilig Roomse Rijk, Karel V, die geboren te Gent geboren werd in het jaar 1500. Het Habsbur gse keizerrijk verenigde de Oostenrijkse bezittingen met de Nederlanden en de Spaanse bezittingen binnen een groot keizerrijk dat eveneens de nieuw ontdekte kolonies in Amerika omvatte. Gedurende deze eeuw kwam de naam ‘Belgica’ opnieuw in gebruik, ook al verwees hij toen nog naar het geheel van de Nederlanden. In de 16 de eeuw kende de zeehaven van Antwerpen een aanzienlijke economische bloeiperiode, die echter ten einde kwam door de scheiding van de Nederlanden in 1585 . Die scheiding was het gevolg van de Oorlog van de Contrareformatie, die geleid werd door de fanatiek e k atholieke Spaanse koning Filips II tegen de protestanten. Deze protestantse opstand, de zogenaamde Beeldenstorm, was begonnen in het zuidelijk deel van Vlaanderen (nu Frans - Vlaanderen) en leidde tot een uittocht van de protestanten naar de Noordelijke Nede rlanden. De 17 de eeuw luidde het verval in van de Zuidelijke Nederlanden, terwijl de Noordelijke Nederlanden een Gouden Eeuw kenden, dankzij hun overwicht op zee en hun overzeese gebieden. Op het einde van de eeuw werd het huidige België onder de voet gelopen door de Fran se koning Lodewijk XIV, de “Zonnekoning”. In de 18 de eeuw kwamen de Zuidelijke Nederlanden opnieuw onder Oostenrijks bestuur . Voor het eerst werd het woord ‘België’ sporadisch gebruikt in geschriften om hiermee te verwijzen naar de Zuidelijke Nederlanden. In 1789, het jaar van de Franse Revolutie en dertien jaar na het in werking treden van de grondwet van de Verenigde Staten van Amerika, kende België een eerste revolutie : de Brabantse Omwenteling. Deze leidde tot de kortstondig e onafhankelijkheid van de Z uidelijke Nederlanden. De nieuwe natie heette de “Verenigde Belgische Staten”. Dit was een republikeinse confederatie van de Belgische provincies, bestaande uit Brabant, Henegouwen, Vlaanderen, West - Vlaanderen, Doornik, Mechelen, Gelderland, Namen en Limbu rg. Luik maakte er geen deel van uit en Luxemburg bleef in Oostenrijkse handen. Een jaar later had het Oostenrijkse leger reeds een einde gemaakt aan dit avontuur . Nochtans bewees de opstand zelf het bestaan van een Belgische natie. In 1794 verj oegen de Franse revolutionaire troepen de Oostenrijkers en vielen België binnen. De Franse bezetting betekende het einde v an het koninkrijk en van het “Ancien Régime”, d.w.z. de seculiere privileges van de adel en de geestelijkheid. De Franse bezetter sloot België bij de Franse Republiek aan en het grondgebied werd ingedeeld in departementen, die min of meer overeenkwamen met de middeleeuwse vorstendommen . Die departementen zijn later de Belgische provincies geworden. Hans VAN DE CAUTER Manifest voor e en nieuw unitair België ( augustus 2022) 6 Vanaf 1799 hervormde Napoleon de Franse Republiek tot een Europees keizerrijk. Hij kroonde zichzelf in 1804 tot keizer van Frankrijk . De Franse taal werd opgelegd als de enige officiële taal in België, waardoor een breuk ontstond met de traditie van tweetaligheid. Het Burgerlijk Wetboek, dat vandaag nog altijd van kracht is in België en Frankrijk, werd ingevoerd in 1804 en is nog gedeeltelijk in België van kracht . Napoleon werd echter in 181 3 te Leipzig verslagen door de Europese koninkrijken . In 1815 werden de beide Nederlanden door de geallieerde overwinnaars herenigd op het Congres van Wenen om als bufferzone te dienen tussen Pruisen en Frankrijk. België werd toen herenigd met Nederland onder het bewind van de koning van Oranje - Nassau. In 1815 werden Napoleon en Frankrijk definitief verslagen bij Waterloo in België. De Hollandse koning Willem I regeerde over de Nederlanden van 181 5 tot 1830. Hij legde het Nederlands op als officiële taal in het noorden van België. Omwille van de discriminatie van de Belgen op politiek gebied en doordat de Hollandse koning meer voordelen toekende aan het Hollandse gedeelte van zijn koninkrijk dan aan het Belgische, was hij niet erg geliefd in het zuiden van de Nederlanden. Op 25 augustus 183 0 brak na de operavertoning van “De Stomme van Portici” in de Muntschouwburg te Brussel een volksopstand uit. Deze ontketende een Belgische revolutie tegen al wat steeds meer aangevoeld werd als een Hollandse bezetting. In september werd een voorlopige reg ering ingesteld. Op 4 oktober 1830 verklaarde België zich onafhankelijk. De Belgische grondwet werd op 7 februari 1831 aangenomen en voorzag in de oprichting van een Belgisch koninkrijk. De eerste Koning der Belgen, Leopold I, legde op 21 juli 1831 de eed aan de grondwet af . Z o is het Koninkrijk België ontstaan De taalvrijheid werd grondwettelijk afgekondigd. Wel werd Frans de officiële taal voor het centrale bestuur en het leger. Frans was ook de taal die gebruikt werd door de hele bourgeoisie, d.w.z. de heersende klasse van het land . Het was ook de taal van de diplomatie van die tijd . Nochtans spraken heel wat inwoners van de noordelijke landshelft, het Germaanse gedeelte, nog Nederlandstalige dialecten. Maar de plaatselijke overheden , met name de 9 provincies en de tweetalige gemeenten, mochten het Nederlands verder gebruiken voor hun communic atie met de bevolking. België werd aanvankelijk geregeerd door een katholieke partij en een liberale partij en in een latere fase afwisselend door de katholieken en de liberalen. Gedurende de 19 de eeuw, onder het bewind van Koning Leopold II, eisten sommi ge Nederlandstaligen de erkenning op van de Nederlandse taal als officiële taal van het noorden van het land en verkregen die ook. Ze verenigden zich op informele wijze in een “Vlaamse beweging”. De benaming was nochtans misleidend, want het adjectief “Vla ams” verwees naar het hele Nederlandstalige landsgedeelte, zelfs naar niet - Vlaamse provincies, zoals Brabant, Antwerpen en Limburg. Dit verkeerde gebruik van de termen “Vlaanderen” en “Vlamingen” duurt tot op heden voort. Hans VAN DE CAUTER Manifest voor e en nieuw unitair België ( augustus 2022) 7 Op de Conferentie van Berlijn in 188 4 - 85 verwierf Koning Leopold II persoonlijk een kolonie in Afrika, nl. Congo, die bij zijn dood in 1909 een kolonie werd van de Belgische staat. Deze Afrikaanse kolonie bracht de Belgische economie aanzienlijke welvaart. Op het einde van de 19 de eeuw we rd België de tweede economische wereldmacht, na Engeland. Tegelijkertijd nam de sociale beweging aan belang toe , hetgeen op politiek vlak tot uiting kwam door het invoeren van een aantal sociale hervormingen. Het arbeidsrecht was geboren. De vakbonden en de socialistische partij zagen het licht. Heel wat Nederlandstaligen weken uit naar het zuiden van het land om er werk te zoeken in de bedrijven of in de mijnen, die tijden s de Industriële revolutie opgericht werden. Hiervan zijn sporen overgebleven op s ociologisch vlak 1 en onder de Belgen werden de bloedbanden versterkt. In 1914 viel het Duitse rijk België binnen. Albert I, de Koning der Belgen, moest zich terugtrekken in een niet bezette kleine zone achter de IJzer in West - Vlaanderen. Gedurende vier lange jaren probeerde het Belgische leger samen met de geallieerde legertroepen (voor het merendeel bestaande uit Britten, Fransen en later Amerikanen) het land te bevrijden. Een harde kern flaminganten (de ‘activisten’) collaboreerde met de Duitse bezetter, die een actieve politiek voerde in het voordeel van de flaminganten : de zogenaamde “Flamenpolitik”. In december 1917 hebben deze ‘ activisten ’ zelfs op aansturen van de Duit se bezetter de zelfstandigh eid uitgeroepen van het zogenaamde “Vlaanderen” (het noordelijk deel van België) Toch hebben de Duitsers onmiddellijk het afscheidingsavontuur afgezwakt en bleef het bij een net - bindende verklaring De meeste flaminganten , de “passivisten”, namen niet deel aan deze collaboratie. Dit was de eerste keer en onder Duitse invloed, dat een separatistische stroming binnen de flamingantische beweging ontstond. Op 11 november 1918 werd de wapenstilstand afgekondigd. Bel gië en Noord - Frankrijk waren verwoest. In heel Europa hadden m iljoenen soldaten en burgers het oorlogsgeweld niet overleefd. België moest heropgebouwd worden. Koning Albert I kende nieuwe rechten toe aan de arbeiders en aan de Nederlandstaligen. De Fransta lige universiteit van Gent werd volledig vernederlandst in 1930. Rusland was inmiddels van een keizerrijk overgegaan tot een socialistisch laboratorium onder de naam Sovjet - Unie. De Verenigde Staten profileerden zich steeds meer als een wereldmacht in de plaats van Frankrijk, Duitsland en later ook het Britse Imperium, dat aan het uiteenvallen was. Vanaf 1929 werd de westerse wereld geteisterd door een economische crisis na de crash van de Beurs van New York. Deze crisis versterkte de autoritaire regimes, waardoor die in een groot deel van Europa de macht grepen, o.a. in Italië, Spanje en Duitsland. Het Duitse naziregime, dat vanaf 1933 geleid werd door de kanselier en de latere F ührer Adolf Hitler, was er het meest weerzinwekkende voorbeeld van. In België wonnen zowel linkse als rechtse 1 We vinden heel wat namen van Nederlandstalige families terug in het zuiden van het land. Hans VAN DE CAUTER Manifest voor e en nieuw unitair België ( augustus 2022) 8 extremistische bewegingen (de communisten, het VNV en de Rex - partij van Léon Degrelle ) steeds meer terrein op politiek vlak. Met de Duitse inval in Polen in 1939 begon de Tweede Wereldoorlog. Een jaa r later veroverden de Duitsers België, Nederland, Luxemburg en Frankrijk. In 1941 vielen ze de Sovjet - Unie aan. En in tegenstelling tot wat zich tijdens de Eerste Wereldoorlog had voorgedaan, schaarden de flaminganten , waaronder het VNV, zich unaniem aan d e zijde van de Duitsers. In mei 1940 gaf de Koning der Belgen, Leopold III, zich zonder de toestemming van zijn ministers over aan de Duitsers en had hij op 19 november 1940 een ontmoeting met de F ührer. De Koning nam deze gelegenheid te baat om de vrijlat ing te vragen van alle Belgische gevangenen , alsook de eerbiediging van de Belgische onafhankelijkheid. De flaminganten waren dusdanig geobsedeerd door hun drang naar autonomie, dat ze zich niet lieten afschrikken door de nazigruwelen. Bij het begin van de oorlog leken de Duitsers hun wensen in te willigen, maar vanaf 1943 keerde Hitler hen de rug toe en weigerde hij de splitsing van België. Begin september 1944 werd België bevrijd door de geallieerde Britse , Amerikaanse en Belgische legertroepen en geste und door het verzet 2 . De regering in ballingschap in Londen keerde terug naar België en nam er de macht opnieuw over. De repressie van de collaborateurs verliep veeleer ge matig d Talrijke ter dood veroordeelden werden niet geëxecuteerd en heel wat collaborateurs genoten strafverminderingen of genademaatregelen, waardoor de flamingant ische beweging de kans kreeg om haar anti - Belgische strijd verder te zetten. De operatie Gutt zorgde voor de gezondmaking van de financiële geldstroom en de herinvoering van de Belgische frank. Het was een succes. Mede dankzij de hulp van zijn kolonie en een tijdelijk e politiek - communautaire windstilte was België e r na de oorlog in geslaagd zijn economie te herstellen. In 1944 werd een sociaal zekerheidssysteem ingevoerd. Een gematigde zuivering, die door de flaminganten de naam “repressie” meekreeg, zorgde ervoor dat het politieke klimaat getemperd werd. De terugkeer van de Koning, die in ballingschap verbleef in Zwitserland, stelde echter een probleem. Hij werd verdacht van collaboratie met Hitler. In 1950 werd er een volksraadpleging gehouden, waardoor hij kon terugkeren naar België. In Luik en Henegouwen braken echter onlusten ui t. De Koning deed vrijwillig troonsafstand in het voordeel van zijn zoon Boudewijn, die in 1951 de vijfde koning der Belgen werd. De regeerperiode van de jonge koning Boudewijn begon onder een gunstig gesternte. De Belgische naoorlogse economie was in voll e expansie en de infrastructuur, waaronder vooral het wegennet, werd gemoderniseerd. In 1958 organiseerde België op de Heizel te Brussel de 2 De helden van het verzet werden na de oorlog grotendeels doodgezwegen i.t.t. de collaborateurs (Le Vif, 19.04.2018) Hans VAN DE CAUTER Manifest voor e en nieuw unitair België ( augustus 2022) 9 eerste wereldtentoonstelling sinds de Tweede Wereldoorlog. Het was een immens evenement dat tussen 17 april en 19 ok tober van dat jaar meer dan 40 miljoen bezoekers van over de hele wereld aantrok. Het is tot op vandaag nog altijd het grootste evenement dat ooit in België werd georganiseerd Op dat ogenblik verkeerde het unitaire België op het hoogtepunt van de vooruitgang en stond open voor de wereld. De nationale politiek verliep relatief rustig. Stilte voor de storm. Inderdaad, achter de schermen begon de achteruitgang zich af te tekenen, zowel op economisch vlak als op politie k vlak . In het zuiden van België waren de bedrijven fel verouderd en het gebruik van steenkool verminderde gevoelig ten voordele van aardolie, wat ongunstig was voor de mijnindustrie in het zuiden van België en in Limburg. Het noorden van België kon zich s neller moderniseren, dankzij de dynamiek van de Antwerpse haven en massale buitenlandse investeringen. Anderzijds werden de flamingant isch e en walingant isch e bewegingen steeds actiever, hoewel ze nog steeds in de minderheid waren. Ze konden zich echter als maar efficiënter organiseren op basis van een taal - racistisch discours. De Belgische staat gedoogde deze extremisten en liet hen zelfs in 1960 aan de macht komen. Een staatshervorming leek steeds meer onafwendbaar, ook al keerden de grote partijen zich eer st af van het federalisme. In de verklaringen van de grondwetsherziening van 1965 en 1968, was er sprake van een provincialisering , maar zeker niet van een regionalisering of een communautarisering van het land Onder druk van de extremistische partijen, met name van de Volksunie en van het ‘ Rassemblement wallon ’ , schoven de onderhandelaars van de partijen onder de regering van Gaston Eyskens (CVP - PSC) in 1969 echter de provincialisering 3 opzij, ten gunste van de oprichting van gemeenschappen en gewesten. Aldus stemde het parlement in 1970 de eerste staatshervorming. De voornaamste doelstelling ervan was de oprichting van drie cultuurgemeenschappen, een zogenaamde “Nederlandse”, een zogenaamde “ Duitse ” en een zoge naamde “Franse” gemeenschap, én de oprichting van drie gewesten, een zogenaamd “Waals” gewest in het zuiden en een zogenaamd “Vlaams” en "Brussels" gewest in het noorden. De cultuurgemeenschappen en gewesten waren gescheiden door de taalgrens. De twee grot e cultuurgemeenschappen waren tevens actief in de Brusselse agglomeratie, maar het Brussels gewest bleef onder nationale voogdij. De staatshervorming van 1970 was het begin van een ingewikkeld institutioneel kluwen , dat gedurende de volgende decennia steeds complexer werd. Geen enkele volksraadpleging ging deze staats herv orming vooraf. Eerste minister Gaston Eyskens verklaarde zelfs in het begin van de jaren 19 70 dat, indien een volksraadpleging gehouden zou zijn , de meerderheid v an de Belgen deze hervorming heel zeker niet zou aanvaard hebben. In 1973 kreeg de wereld – en dus ook België – af te rekenen met de eerste o lie crisis. De aardolieprijzen stegen bliksemsnel en troffen de Belgische industrie bijzonder zwaar. 3 Die evenwel vooropgesteld werd door voornoemde verklaringen tot herziening van de grondwet. Hans VAN DE CAUTER Manifest voor e en nieuw unitair België ( augustus 2022) 10 Ondertussen zette de particratie de ontmanteling van België verder door. Bepaalde politieke materies , zoals de economische ontwikkeling en de ruimtelijke orde ning , werden administratief gesplitst in “ministeriële comités” , in navolging van de zopas opgerichte gewesten. De jaren 19 50 to t 19 70 w erden eveneens gekenmerkt door een forse immigratie van arbeiders afkomstig uit landen rond de Middellandse Zee (Italië, Spanje, Griekenland, Portugal en later Marokko). Vooral de immigratie van moslims zou later politieke problemen stellen. Onder de regering Martens (CVP) werd de gewest vorming bevestigd door de staatshervorming van 1980. Tal van nieuwe bevoegdheden werden toege kend aan de gemeenschappen , zoals toerisme en sport, en aan de gewesten, zoals milieu en economie. Ook dit keer zag deze grondige hervorming het daglicht zonder ook maar de minste inspraak van het Belgische volk. Bovendien werd deze staatsvorming in h et geheim onderhandeld door de partij - voorzitters, net zoals die van 1970 en de daaropvolgende. Er was dus niet eens een openbaar debat, alsof men schrik had om te polsen naar de mening van de burgers. Na de oprichting van de Duitstalige gemeenschap in 19 83 hebben de particraten de institutionele hervorming nog verder doorgeduwd door de staatshervorming van 1988 , nog steeds onder de regering Martens en tijdens de economische crisis. Hierdoor werd het onderwijs beleid naar de gemeenschappen en openbare werke n naar de gewesten overgeheveld . Deze hervorming creëerde ook een derde gewest, met name het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, ook nu weer zonder enig referendum. De opvolger van Martens, Dehaene (C VP) , heeft de (de)federalisering (lees : de ontmanteling) van België nog verder uitgediept door middel van een vierde sta atshervorming in 1993 - 1994. Toen werd aan België en zijn Koning door de particratie zelfs een nieuwe grondwet opge drongen , ter vervanging van die van 183 1 , telkens weer zonder de minste volksraadpleging ! Tegelijkertijd werd de Senaat hervormd ten voordele van een versterking van de macht van de Kamer van Volksvertegenwoordigers alsook van de parlementen van de gemeenschappen en de gewesten. Nieuwe bevoegdheden , zoals buitenlandse handel , werden eveneens gesplitst. Koning Boudewijn overleed in 1993 , ongetwi jfeld mede door het feit dat hij uitgeput was door de anti - Belgische strijd van de particratie . Hij werd o pgevolgd door zijn broer Koning Albert II. I n 1999 heeft het “Vlaamse” parlement vijf resolutie s aangenomen , waarbij een nieuwe staatshervorming en talrijke verdere splitsingen van bevoegdheden geëist werden. De nieuwe regering Verhofstadt (VLD) bracht die flamingant isch e eisen gedee ltelijk t ot uitvoering d oor de vijfde staatshervorming van 2001, waardoor landbo uw en de voogdij over gemeenten en provincies gesplitst werden. Hans VAN DE CAUTER Manifest voor e en nieuw unitair België ( augustus 2022) 11 Op een heel ander niveau luidde de moord dadige terroristische aanslag van 11 september 2001 te New York door de islamitische groep Al Qa i da, een nieuw tijdperk in van de internationale politie k, waarbij ook België betrokken was, vooral doordat Belgische legertroepen naar Afghanistan werden gestuurd om er de internationale coalitie tegen de djihadistische beweging te versterken. Vanaf 2002 was de wettelijke Belgische munt overigens niet langer d e Belgische frank, maar de euro. Op het brede politiek vlak werd - na een eerdere poging in juli 2000 - de eerste unita ristische partij Belgische Unie – Union belge (B.U.B.) discreet opgericht te Brussel op 5 juli 2002. Op het gemediatiseerde politiek e niv eau was er geen plaats voor democratisering van de debatten , noch v oor enige verzoening tussen de taalgroepen. W é l integendeel : de de - federalisering van België ging verder zijn gang, zonder enige inspraak van het volk. In 2003 sprak het Grondwettelijk Hof ( het voormalige A rbitragehof) een arrest uit met betrekking tot het tweetalige kiesarrondissement Brussel - Halle - Vilvoorde (BHV). De flaminganten interpreteerden meteen een passage uit dit arrest als een verplichting voor de wetgeve r om het kiesarrondissement en zelfs het gerechtelijk arrondissement BHV te splitsen. Met een waanzinnige verbetenheid hebben de flamingant ische nationalisten, die niet onmiddellijk kregen wat ze wilden, gedurende 10 jaar de Belgische politiek geterrorisee rd om die splitsing te bekomen. Bij de federale verkiezingen van 2007 en 2010) behaalden de flaminganten van de N - VA relatieve overwinningen : de separatistische partij behaalde enkel in het noorden van het land ongeveer 30 % van de stemmen . Tussen 2007 en 2013 was er de langste regeringscrisis die België ooit heeft gekend met drie opeenvolgende eerste ministers (Leterme, Verhofstadt en Van Rompuy) . Tevens kwam de solvabiliteit van België op de internationale markten in november 2011 wegens de politieke in stabiliteit ernstig in gevaar. Uiteindelijk behaalden de flaminganten wat ze toen het meest wilden onder de nieuwe regering Di Rupo (2011 - 2014), nl. de splitsing van BHV en daarbij ook nog een totaal nieuwe zesde staatshervorming (!), waar door de Senaat bi jna opgeheven werd en nieuwe bevoegdheden, zoals een deel van het wegverkeer, de huurwet en de kinderbijslag en dus een deel van de sociale zekerheid gesplitst werden. De federale verkiezingen van 2014, die zich afspeelden in een klimaat van onzekerheid omtrent de geldigheid van de automatische stemmen ( in Brussel en in de Oostkantons werden duizenden stemmen geannuleerd), liepen uit op een nieuwe relatieve overwinning v an de separatisten van de N - VA. Er werd vervolgens een nieuwe regering gevormd met die partij en nog andere (CD&V, MR en Open VLD) onder leiding van de liberaal Charles Michel (MR). Een nieuwe staatshervorming werd voorlopig opgeschort. De jaren 2015 tot 2 018 werden gekenmerkt door de oorlog in Syrië, de vluchtelingencrisis die eruit volgde en vooral door de moorddadige aanslagen van de fundamentalisten van de Hans VAN DE CAUTER Manifest voor e en nieuw unitair België ( augustus 2022) 12 Islamitische Staat (IS) , die gepleegd werden te Parijs op 13 november 2015 en te Brussel op 22 maa rt 2016 en waarbij tientallen dode lijke slachtoffers te betreuren vielen. Zowel in de nationale als in de internationale pers wierpen d eze aanslagen heel wat vragen op in verband met de efficiëntie van de federale staatsstructuur in België Het merendeel v an de terroristen woonde in België, waar de federale regering en dus de politie over onvoldoende middelen beschikten door de verspilling van financiële middelen ten gevolge van het federalisme. Daarbij komt nog dat veiligheid geen prioriteit was voor de pa rticratie als gevolg van het jarenlang onophoudelijk politiek - communautair gebekvecht. Bovendien liet het ingewikkelde systeem van de federale staatsstructuur zelfs aan de minister van Binnenlandse Zaken niet toe een onmiddellijk bevel tot sluiting uit te vaardigen aan de beheerder van de Brusselse metro, nadat een eerste aanslag gepleegd werd in de luchthaven van Zaventem, waardoor een uur later een tweede bom in Brussel tot ontploffing kon gebracht w o rd en in een overvol metrostel. Om al deze redenen (denken we bijvoorbeeld ook aan de quasi onmogelijkheid om tot een akkoord te komen over het klimaat) begonnen verschillende traditionele politici van MR en Open VLD vanaf 2016 – weliswaar voorzichtig – te pleiten voor een herfederalisering van bepaalde materies, zoals mobiliteit en milieu. Men kan bijna zeggen dat geen enkele traditionele partij – uitgezonderd natuurlijk N - VA en Vlaams Belang – zich nog verder verzet tegen het herfederaliseren van weliswaar beperkte materies die door de vor ige staatshervormingen gesplitst werden. Het is a fwachten of die beweging van duurzame aard zal zijn en of er concrete resultaten uit de bus zullen komen. Het feit dat de B.U.B. sinds 2002 pleit voor een terugkeer naar de unitaire staatsstructuur is niet vreemd aan deze evolutie. Het jaar 2017 was ook doorspekt met tal van politiek - financiële schandalen, die het profitariaat en zelfs de corrupt i e van de politieke klasse aan het licht brachten , vooral bij de talrijke intercommunales in de drie gewesten (Publifin, Publipart, Telenet, Samusocial, het buitensporig cumuleren van mandaten, Kazakhgate, Land Invest, Inova - Intradel,...). Sinds 2014 eisen verschillende partijen ook de afschaffing van de provincies in het noorden en het zuiden va n het land . Dit werd door de zesde staatshervorming eenvoudiger gemaakt... De separatisten van de N - VA kwamen zelfs in de federale regering Michel van 2014 tot december 2018, maar verlieten toen die regering om zich in de federale oppositie te vestigen. De verkiezingen van mei 2019 hebben opnieuw geleid tot lange regeringsonderh andelingen. Uiteindelijk kwam een voorlopige regering met als eerste minister Wilmès – de eerste vrouwelijk premier van België - tot stand in oktober 2019. Die regering werd tijdens de coronacrisis afgelost door de regering De Croo in oktober 2020. Hans VAN DE CAUTER Manifest voor e en nieuw unitair België ( augustus 2022) 13 De N - V A wi l nog altijd een nieuwe staatshervorming om België om te vormen tot een confederatie . Hun horizon is nu de verkiezingen van 2024... Het is mogelijk dat de separatisten steun vinden bij de regionalisten van de traditionele partijen. II. Oorzaken en oplossi ngen voor de politiek - communautaire problemen In dit tweede deel van het manifest overloop ik de oorzaken van de politiek - communautaire problemen die België kent sinds het einde van de 19 de eeuw. Ik benoem die problemen aldus omdat ze tegelijkertijd politi ek en communautair getint zijn. De politici hebben ze bedacht en behouden en ze zijn communautair omdat ze essentieel één taalgemeenschap opzetten tegen een andere of althans zorgen voor het zaaien van onderlinge verdeeldheid onder de politieke leiders van die gemeenschappen 4 Vervolgens stel ik voor elk probleem oplossingen voor. Dit manifest beoogt geen volledigheid, maar het schetsen van een algemeen kader van de problematiek en het voorstellen van globale oplossingen. Lees het boek voor meer details. II.A. Het taalnationalisme II.A.1. Prob l ematiek Het taalnationalisme is éé n van de oorzaken van de politiek - communautaire problemen waarmee we in België geconfronteerd worden. Deze oorzaak kan echter niet bestaan zonder een uitgangspunt , d.w.z. de taalverschillen in België en meer bepaald de grens tussen de Germaanse taalgroep en de Romaanse taalgroep die België van w est naar oost doorkruist en die doorgaans de taalgrens wordt genoemd. Hiermee wordt niet gezegd dat deze grens op zich éé n van de politiek - communautaire problemen vormt. België is sinds ongeveer 2000 jaar tweetalig en er waren nooit echt problemen tussen de inwoners omwille van taalverschillen . Maar sedert het einde van de 19 de eeuw begon de taal een belangrijke politieke rol te spelen, soms tot in het absurde, zoals de BHV - crisis dit in het begin van de 21 ste eeuw heeft aangetoond. Die politieke crisis heeft in november 2011 zelfs bijna geleid tot de financiële ineenstorting va n België. 4 Ook al is het begrip “gemeenschap” op zich vreemd aan “Gemeenschappen”, opgericht door de staatshervorming van 1970 en die hun bevoegdheden gevoelig zagen toenemen door de opeenvolgende staatshervormingen. Hans VAN DE CAUTER Manifest voor e en nieuw unitair België ( augustus 2022) 14 De eerste oorzaak van de politiek - communautaire problemen is het zogenaamde “Vlaams” - nationalisme, dat we beter flamingant isch of (aanvankelijk) ‘Nederlandstalig’ nationalisme zouden noemen. Dit nationalisme wortelt als het ware in de taalversch eidenheid va n België. Ik spreek dus eerder over flamingantisch in de plaats van over “Vlaams” - nationalisme omdat Vlaanderen in feite het Graafschap Vlaanderen omvat, dat tegenwoordig overeenkomt met een internationale regio die zich uitstrekt van N oord - W est - Frankrijk (de vroegere Franse regio Nord - Pas de Calais , nu ‘Hauts - de - France ’ ) tot het Z uid we sten van Ne d erland (Zeeuws - Vlaanderen en de provincie Zeeland). En hoe raar het ook lijkt maken de flaminganten geen aanspraak op deze regio ’s Dit Nederlandsta lig nationalisme zag het levenslicht in 1840, 10 jaar na de onafhankelijkheid van België, bij het verschijnen van het boek “De Leeuw van Vlaanderen” van Hendrik Conscience tijdens het koningschap en op initiatief van de eerste Koning der Belgen, Leopold I. Aanvankelijk werd het Nederlandstalig nationalisme niet ge voerd tegen België , wél integendeel : het was de bedoeling het jonge Koninkrijk België te verheerlijken door zijn Germaanse oorsprong aan te tonen en te stellen tegen zijn zuiderbuur Frankrijk. E ind 19 de en begin 20 ste eeuw bekwam dit flamingant isch nationalisme wetgevende hervormingen, die tot doel hadden de Nederlandse taal te erkennen in de administratie, het leger, de justitie en het onderwijs. De walingant isch e en Franstalige beweging is in de voetsporen van de Nederlandstalige beweging getreden en heeft deze versterkt door het verwerpen van het voorstel van de Nederlandstalige beweging om België tweetalig te maken. De echte breuk van de Nederlandstalige beweging kwam tot stand tijdens de Duitse bezetting van België in 1914. Binnen het kader van hun “Flamenpolitik” besloot de Duitse bezetter België administratief op te splitsen in een “Vlaanderen”, d.w.z. het noordelijk deel van België , en een “Wallonië”, d.w.z. het zuidelijk deel van het land. In december 1917 heeft een kleine groep flamingant isc h e extremisten met de steun van de Duitsers zelfs de onafhankelijkheid van het zogeheten “Vlaanderen” uitgeroepen. Het is dus sinds de Eerste Wereldoorlog, en niet eerder, dat e e n deel van Nederlandstalige beweging nationalistisch en separatistisch geworde n is. Tot op heden bl ijft die tendens voortbestaan . Deze heeft zich ook tijdens de dertiger jaren van de twintigste eeuw bevestigd toen de VNV - partij tijdens de Tweede Wereldoorlog resoluut de kant koos van de Duitse bezetter en dus van het naziregime Deze dubbele collaboratie van de ‘Vlaams’ - nationalisten , namelijk tijdens de Eerste en tijdens de Tweede Wereldoorlog, heeft het Nederlandstalig nationalisme grondig beïnvloed. De ‘Flamenpolitik’ die de Duitse bezetter sinds 1914 voerde, veranderde het pro - Belgische flamingantisme in een separatistische beweging. Dit ant i - Belgische ‘Vlaams’ - nationalisme streefde de afscheiding na van het Nederlandstalig landsgedeelte van België en doet dit nog steeds. Het mag niet worden verward met het flamingantisme van de 19 de en het begin van Hans VAN DE CAUTER Manifest voor e en nieuw unitair België ( augustus 2022) 15 de 20 ste eeuw, dat een gematigde taal - en cultuurbeweging was, die een gelijke behandeling van de Nederlandstalige en Franstalige cultuur in België nastreefde De ‘Vlaams’ - nationalisten hebben dus massaal gecollaboreerd met het moorddadige, ja zelfs genocid aire regime van de nazi’s. Volgens histo ricus Bruno De Wever kwam dat omdat de collaboratie er “diepere wortels in de maatschappij [heeft] daar het Vlaams - nationalisme ingebed is in de Vlaamse beweging.” Staf De Clercq, de leider van het Vlaams Nationaal Verbond (VNV), verklaarde bij het uitbreken van de oorlog in mei 1940 dat niet Duitsland, maar België de vijand was . “ In onze strijd tegen België moesten wij van grenzen spreken. Wij moesten die grenzen bepalen en ervoor vechten. België was trouwens onze vijand. Duitsland is onze vijand niet. Wij hebben vertrouwen in de Führer .” 5 O ok zei Bruno De Wever: “ De erfenis van de collaboratie blijkt sterker dan die van het verzet. Het belgicistische en communistische verzet, in sterke mat e Franstalig, vindt geen aanknopingspunt in het naoorlogse Vlaanderen en de recuperatie van de collaboratie door een rechtse