1 “ Het innerlijk gevecht loopt soms faliekant af ” Negen studenten pleegden in '97 - '98 zelfmoord aan universiteiten Leuven en Antwerpen Studenten die depressief zijn worstelen met zichzelf. Het 'wie ben ik?' of eerder het 'hoe moet ik zijn?' dreef in Gent en Antwerpen negen jongeren tot een wanhoopsdaad in het academiejaar '97 - '98. Jongens kozen voor harde middelen, gooiden zich voor een trein of hi ngen zich op. Meisjes hielden vaker een achterpoortje open en slikten een overdosis pillen. “ Er is meer aan de hand dan de examenstress alleen ” , pareert Christine Maesschalck van het psychotherapeutisch centrum van de KU Leuven, waar vorig jaar zeven studenten zelfmoord pleegden. “ Sommige slachtoffers hadden al pogingen achter de rug, andere rekenden sinds hun prille jeugd af met psychische problemen of reageerden impulsief op een probleem thuis of daarbuiten. ” “ Bovendien kwam ni emand van de slachtoffers uit de eerste kandidaturen ” , relativeert de medewerkster aan het nieuwe preventieprogramma van de KU Leuven. “ Het kan dus ook niet dat de eerstejaars - aanpassing inspireerde tot een wanhoopsdaad. Ook tref je niet echt een piek aan in de examenperiode, al dateren vijf gevallen van na mei 1998. Het is complexer dan dat. ” Op de Universiteit Gent inventariseert men de zelfmoorden niet onder de 23.000 studenten. De RUG weet weliswaar wanneer een van haar studenten overlijdt, maar kent de toedracht niet altijd: een zelfmoord vindt vaak thuis plaats, redeneert men. “ Alleen als het aantal zelfdodingen drastische vormen aanneemt, zoals drie jaar geleden, is de universiteit op de hoogte ” , weet coördinator De Potter van de afdeling studentenaan gelegenheden. “ Binnen eenzelfde opleiding pleegden toen drie mensen zelfmoord, om zeer uiteenlopende redenen. De een had problemen thuis, de andere worstelde met een relatie - of een identiteitsconflict. De universiteit heeft grote middelen ingezet en een p sychiater, een pastor en twee andere welzijnshelpers naar de betrokken studierichting gestuurd. ” Volgens De Potter kan een zelfdoding mensen stimuleren, zeker degenen bij wie de zelfmoordplannen al jaren sluimeren. “ Laten we zeggen dat het ‘ bevorderend ’ we rkt. Een gemediatiseerde zelfmoord, zoals die van Rik D'hondt, is niet gezond voor labiele mensen. ” 2 Johan Vanhoutte is als pastor van de UFSIA op begrafenissen aanwezig en weet noodgedwongen precies wie er van de 3.000 studenten om het leven komt. In het a cademiejaar '97 - '98 waren dat twee mannelijke studenten, van wie een zich voor de trein wierp. “ Meisjes zijn minder drastisch ” , onderschrijft Vanhoutte. “ Ze zullen zich minder snel voor een trein gooien of ophangen. Meisjes laten een achterpoortje open, do or pillen te slikken. Wie pillen slikt, heeft nooit de garantie dat hij overlijdt. ” Net zo min als de KUL - onderzoekers vond De Potter een rode draad in de zelfmoordmotieven waarmee hij geconfronteerd werd. “ Ik ben hier nu acht jaar, ga altijd op bezoek bij de ouders, nooit vond ik een verband tussen de zelfdodingen. Heel vaak stuitte ik op aanwijzingen op relationeel vlak. Iemand was bijvoorbeeld totaal vereenzaamd. Zelden was examenstress een directe aanleiding. Een van de twee slachtoffers vorig jaar had zijn studie afgerond, een perfecte scriptie afgeleverd, maar liep toch met die gedachte. Hij had geen vriendin, noch een relatie die was afgebroken, dat kon de aanleiding dus niet zijn. Als je het mij vraagt, rekenen veel suïcidale studenten af met een ide ntiteitsprobleem. Of met een conflict dat te maken heeft met de aanvaarding van het eigen ik. ‘ Wie ben ik? ’ , ‘ Wie moet ik zijn? ’ maar vooral ‘ H oe ben ik? ’ Ik vrees dat veel jongeren moeizaam hun anders - geaardheid aanvaarden. ‘ Ben ik homo of lesbisch? ’ Dat innerlijk gevecht loopt soms faliekant af. ”