جهان طراحی شده ا نکه جهان چگونه د د آمده است موضوعی است که از هزاران سال پیش مورد توجه انسان ها، به خصوص انسان های متفکر بوده است. به این سوال مهم تا به حال اسخ های گوناگونی داده شده است. اد ان و به خصوص اد ان توحیدی، جهان را مخلوق خدای واحد قادر متعال می دانند. بدین معنی که جهان انعکاس اراده الهی است و آن را از هیچ آفر ده و خالق همه چیز در جهان اوست. کد خبر: 42455 | تاریخ خبر: 21/09/1395 مقدمه ا نکه جهان چگونه د د آمده است موضوعی است که از هزاران سال پیش مورد توجه انسان ها، به خصوص انسان های متفکر بوده است. به این سوال مهم تا به حال اسخ های گوناگونی داده شده است. اد ان و به خصوص اد ان توحیدی، جهان را مخلوق خدای واحد قادر متعال می دانند. بدین معنی که جهان انعکاس اراده الهی است و آن را از هیچ آفر ده و خالق همه چیز در جهان اوست: الله خالق کل شیئ) قرآن- سوره رعد- آ ه 16( نظرات فلاسفه فلاسفه نیز با توجه و ا بدون توجه به اد ان و مذاهب در این زمینه نظر داده اند. فلاسفه ا ده آلیستی به شکلی و فلاسفه ماتر الیستی به شکلی د گر. هر کدام از این دو مکتب مراحل مختلف تکامل خاص خود را در خصوص نظر ه چگونگی د دار شدن جهان طی کرده اند. جامع فلسفه ا ده آلیستی در فلسفه ا ده الیسم د الکتیک هگل انعکاس پیدا می کند. او برخلاف نظر برخی فیلسوفان که برای اثبات خالق هستی دنبال علت العلل می روند ، معتقد است که نمی توان علت وجود ی جهان را به علت العلل مستندکرد، زیرا این پرسش پیش می آ د که علت وجود آن علت العلل چیست؟ بنابراین با چنین استدلالی در ک سیر تسلسل گیر می کنیم. هگل معتقد است :" اصل نخستین جهان نه علتی است که جهان معلولش باشد بلکه خرد ا دلیلی است که جهان نتیجه آن است".) فلسفه هگل- نوشته والتر ترنس استیس- ترجمه حمید عنا ت- صفحه 72( گونی در جهان را تابع تصادف کور نمی داند، و لذا معتقد است:" تاریخ عمومی جهان باز گر تصادف کور نیست، به همین دلیل روند تغییر و دگر بلکه پیشرفت آن تابع مثال عنی خرد است. تاریخ همان تظاهر تدر جی مثال در زمان است". ) همان منبع- صفحه 179-178( ماتر السیم نیز مراحل مختلف تکاملی خود را طی کرده است و اوج آن در ماتر الیسم د الکتیک مارکس و دوست و همراه او انگلس تجلی پیدا کرده است. البته آنها نظرات فلسفی خود رادرباب پیدا ش جهان مانند هگل در ک دستگاه فلسفی منظم ارائه نکرده اند ولی به شکل پراکنده به توضیح نظرات خود پر داخته اند. پلخانف مارکسیست معروف روسی در این خصوص می نو سد: " مارکس و انگلس هیچ کجا نظرات فلسفی خود را به صراحت بیان نکرده اند ولی ... این نظرات به شکل نهایی و به نحو کاملا روشنی، منتهی به صورت جدلی در نخستین بخش کتاب آنتی دور نگ... بیان گرد ده اند. سپس کتابچه بسیار جالب توجهی از همین مولف )انگلس( هست به نام لودو ک فوئرباخ و ا ان فلسفه کلاسیک آلمان... که در آن بنیان های فلسفی مارکسیسم به صورت مثبتی تشریح شده است. اما در مورد مارکس آنچه به عنوان اسناد مهم برای فهم وجه فلسفی آموزش های او می توانم برشمارم عبارت است از اولا توصیف د الکتیک ماتر الیستی- متمایز از د الکتیک ا ده آلیستی هگل- در پیشگفتار وی بر چاپ دوم آلمانی جلد کم کاپیتال و ثانیا تذکرات متعددی که در ضمن همان جلد داده شده است. تذکرات مهم د گری نیز در اره ای از صفحات فقر فلسفه... داده شده است".) منتخب آثار فلسفی- گئورگی پلخانف- انتشارات ما- 1361- ترجمه پرویز بابایی- صفحات 204 و 205( به هر جال ازنظر ماتر الیسم د الکتیک برخلاف ا ده آلیسم د الکتیک هگل ،جهان واقعی منحصربه جهان مادی است.این جهان محصول ا ده و ا ذهن نیست،بلکه ذهن عالی ترین محصول ماده است. انگلس در این زمینه می نو سد:"جهان مادی که ما از راه حواس آن را درک می کنیم و خود بدان تعلق دار م تنها جهان واقعی است...ماده محصول ذهن نیست بلکه خود ذهن صرفا عالیترین محصول ماده است".) فردر ش انگلس- لودو ک فوئرباخ و ا ان فلسفه کلاسیک آلمان- ترجمه پرویز بابایی- صفحه 26( با این وصف ماتر الیسم د الکتیک ورای ماده هیچ چیزی را نمی ذیرد و معتقد است:" وحدت واقعی جهان در ماد تش می باشد".) فردر ش انگلس- آنتی دور نگ- ترجمه هیات تحریر ه نشر ه مردم- 11ژوئن 1978- صفحه 43(. ضمنا ماتر الیسم د التیک معتقد است که حوادث جهانی:" گشت های موقت، در ا ان، تکامل بالنده خود را متجلی می سازد".) فردر ش انگلس- لودو ک به رغم همه تصادفی بودن های ظاهری و همه بر فرئرباخ و ا ان فلسفه کلاسیک آلمان- ترجمه پرویز بابایی- صفحه 65( نها ت ا نکه ماتر الیسم معتقد است که دنیا از ازل بوده و تا ابد نیز ادامه خواهد داشت و هر تغییر و تحولی که در آن رخ می دهد بر اساس د الکتیک ماتر الیستی است و روند کار نیز رو به تکامل است و هیچ نیروی مافوق ماده در این کار نقشی ندارد. نظر دانشمندان اما تلقی از جهان و د ده های آن به نظر اد ان، ا ده آلیسم و ماتر الیسم منحصر نمی شود. دانشمندان علوم تجربی بی توجه به نظرات مطرح شده فوق راه خودشان را می روند. آنها چیزی را قبول می کنند که ا در تجربه به اثبات رسیده باشد و ا دلایل و قرائن متقن، نظر ه ای را شتیبانی کنند. به همین دلیل چندین سده است که به دلیل کشفیات گوناگون علمی و مغایرت آنها با تفکر سنتی، رودرروی ارباب کلیسا و کتاب مقدس قرار گرفته اند. کز ت زمین و منشاء پیدا ش نظر ات کوپرنیک)1542- 1473(، گالیله)1564-1642(، نیوتن)1642-1727(، داروین)1809-1882( و ...در مورد مر انسان نمونه آن است. با پیشرفت علوم، دانشمندان به فرا ندی جد د از د دار شدن و تکامل جهان پی برده اند. به نظر دانشمندان علوم تجربی، حدود 7/13 میلیارد سال پیش جهان با انفجار عظیمی)بیگ بنگ( آغاز شد. ابری از ذرات زیر اتمی نتیجه این انفجار بود. این ذرات که به شکل توده های ابری فضا را فرا گرفته بود) و به تعبیر دقیق تر فضایی را که خود به وجود آورد ند( به تدریج در جاهای مختلف متراکم شده و ستارگان را تشکیل دادند. در این ستارگان با توجه به بزرگی و کوچکی هر کدام، اتم های عناصر مختلف ساخته شد. با انفجار هر کدام از این ستارگان س از ا نکه عمرشان به ا ان رسید، ستارگان کوچکتر و سیارات و سیارک ها تشکیل شدند. زمین کی از این سیارات است که حدود 4و نیم میلیارد سال پیش به وجود کیب مواد مختلف شیمیایی مواد آلی و درنها ت سلول های زنده کیب عناصر، مواد مختلف شیمیایی تشکیل شد. بعدا از تر آمد. در زمین با تر اولیه ،و با تشکیل سلول های اولیه گیاهی و حیوانی، گیاهان و جانوران ا به عرصه وجود گذاشتند. در این فرا ند، ظهور هر مرحله از تکامل زمینه ظهور مرحله بعدی را فراهم ساخته است. لذا به نظرعده ای از دانشمندان د دار شدن هر مرحله را می توان با توجه به اتفاقات بسیار گسترده و نجومی توضیح، و تغییر و تحولات و تکامل آن را به خوبی تبیین کرد ه و نیازی به طرح وجود مافوق الطبیعه برای خلق موجودات نیست. به عبارت د گرآن ها معتقد ند، ازآن جا که طی چند ده میلیون وحتی چند صد میلیون سال، جهش های اتفاقی درحد صد هامیلیون وحتی گ ا عدم انطباق میلیاردها باراتفاق افتاده است، لذاگرچه بخش عظیمی از آن هادرجهت منفی وتضعیف مو جودزنده بوده است که منجر به مر باشرا ط محیطی دردرازمدت و ا کوتاه مدت شده است، ولی تعدادمعدودی ازجهش هانیزدرجهت تکامل وامکان انطباق طبیعی است که درنها ت منجر به بهبودوضع موجودزنده گشته وسپس این ویژگی به نسل های بعد منتقل وموجب ظهورگونه جد دو ا گونه برتری نسبت به نسل قبل خو ش گرد ده است. لذا این دانشمندان از پیچیدگی قسمت های مختلف اندام گیاهان و بدن جانوران و ارتباط منظم بین آنها، شگفت زده نمی شوند و می گو ند این پیچیدگی و هماهنگی نتیجه صدها میلیون سال تکامل است. داروین در این زمینه می نو سد:"با د اعتراف کنم فرض ا نکه چشم با تمام تدابیر بی مانندش می تواند با انتخاب طبیعی)natural selection( شکل گرفته باشد به نظر بی نها ت نامعقول می آ د. اما عقل به من می گو د اگر درجه بندی های متعددی از ک چشم بی نقص و پیچیده تا ک چشم نا قص و ساده وجود داشته باشد و هر درجه برای صاحب آن مفید باشد س باور ا نکه ک چشم بی نقص و پیچیده از انتخاب طبیعی به وجود آمده باشد هر چقدر هم برای ذهن ما غیرقابل درک باشد خیلی هم سخت نیست".) چارلز داروین- کتاب خاستگاه گونه ها( گفته می شود درجه بندی که داروین از آن سخن می گو د می توان بین لکه های ابتدایی حساس به نور ک کرم خاکی و چشم های دوربین فوق العاده عقاب مشاهده کرد. بنابراین به نظر دانشمندان پیچیدگی چشم تیزبین عقاب ماحصل صدها میلیون سال تکامل چشم است. اکنون دانشمندان درعلوم مختلف تجربی با کنکاش در روابط اشیاء و د ده ها به کشف قوانین حاکم بر جهان مادی و تاثیر و تاثر د ده ها روی کد گر ادامه می دهند. ظاهرابه نظربعضی ازآن ها در این مسیر کار علمی رد ایی از خدا ملاحظه نمی شود. با این وصف شا د گفته شود که وقتی داروین با قرائن و استدلال ثابت کرد که انسان زاده میمون است عده ای حق داشتند که از مسیحیت دور شده و خدا را نفی کنند. چون آنها ملاحظه می کردند که به رغم وجود شواهد متقن مبنی بر تکامل و تبدیل گونه ها، در کتاب مقدس صحبت ازآفر نش خلق الساعه به میان آمده و نوشته شده است که: " خداوند خدا س آدم را از خاک زمین بسرشت و در بینی وی روح حیات دمید و آدم نفس زنده شد".) تورات- سفر پیدا ش- باب دوم- آ ه 7( و نیز می توان گفت که این قبیل دانشمندان هم حق داشتند که از آن س با بی اعتقادی به وجود خدا کارهای علمی خود را پی گیرند. اما به نظر می رسد این شیوه برخورد خطایی است که اولا ناشی ازبیان غیرعلمی کتاب مقدس و شیوه برخورد عقا د کلیسا و مذهب سنتی با د ده های علمی بوده که آنها را به موضع گیری علیه وجود خدا سوق داده است. ثانیا به دلیل وجود هیجان ناشی از تضاد علم با مذهبی که سد راه علم بوده عجولانه قضاوت شده و به ظرافت های متن و حاشیه کشفیات علمی به خصوص مسائل ز ست شناسی توجه عمیق نشده است. ثالثا ناشی از عدم درک درست از خدا و شیوه عمل ما او بوده است. آثاربرداشت های شتابزده برداشت و تفسیرهای عجولانه و شتابزده از کشفیات و نظرات علمی و شبه علمی در طول تاریخ بارها موجب انحراف افکار به مسیر غیرسازنده و هدر دادن توانایی ها شده است. به عنوان نمونه اشاره می کنیم به استفاده عجولانه و غیر علمی از نظر ات لامارک ز ست شناس معروف قرن نوزده. قبل از ا نکه داروین)1809-1882( نظر ه تکامل خود را مطرح کند لامارک)1744- 1829( در این خصوص نظر ه داده بود و برای بیان چگونگی وقوع تکامل دو نظر ه استعمال و عدم استعمال اندام ها و ارثی بودن صفات اکتسا بی را عنوان کرد. او معتقد بود اگر از اندامی مثل دست ز اد و درست استفاده شود که در نتیجه آن دست قوی شود این قوی شدن به نسل بعدی انتقال پیدا می کند. اما با پیدا ش علم ژنتیک این نظر ه منسوخ شد زیرا ثابت شد که فقط تغییرات وصفاتی از ک نسل به نسل بعدی منتقل می شود که در ژن ها آن هم فقط در ژن های سلولهای جنسی منعکس شده باشد. تغییرات در ژن های جنسی هم فقط تحت شرا ط خاصی مثل قرار گرفتن در حوزه جر ان های الکترو مغناطیسی ، تشعشعات اتمی ،امواج فوق بنفش خورشید،تغییرات شد د محیطی وغیره امکان ذیر است. اما انگلس )1895-1820( به عنوان ک فیلسوف ماتر الیست ، جامعه شناس، اقتصاد دان، و کی از مشاهیر عصر خود پیش از ا نکه علم ژنتیک نظرات لامارک را منسوخ اعلام کند، بر اساس آن هاونیزبعضی د دگاه های داروین ، مطالب مفصلی در زمینه تاثیر" کار"بر بدن و نقش آن در تکامل انسان از میمون نوشت. او در د الکتیک طبیعت می نو سد:"پیش از ا نکه اولین سنگ به دست بشر به کاردی سنگی بدل شود، احتمالا زمان آنچنان طولانی سپری شده است که در مقا سه با آن، دوران تار خی شناخته شده ناچیز جلوه می کند، اما گام تعیین کننده برداشته شد دست آزاد شد. و اکنون می توانست مرتبا مهارت بیشتری کسب نما د؛ انعطاف ذیری که بدین طریق حاصل شد از نسلی به نسل د گر به ارث می رسید و افزون تر می گرد د. بنابراین دست نه تنها فقط وسیله کار نیست، بلکه این خود نیز محصول کار است".)فردر ش انگلس- د الکتیک طبیعت- ترجمه ف- نسیم-چاپ اول- ارد بهشت 1359-نشرپو ان- صفحه 206( براساس مطالب مفصل انگلس، مارکسیست ها مطالب بسیار مفصل تری به رشته تحریر درآوردند که نمونه آن کتاب "منشاء انسان" اثر میخائیل نستورخ نو سنده روسی از موسسه و و موزه انسان شناسی دانشگاه مسکو است. او با انتقاد از مذهب، در مقدمه کتاب خود می نو سد:"چگونگی منشاء نژاد انسان مساله ای است که حل آن هزاران سال است فکر بشر را به خود مشغول داشته است...ماوراءالطبیعه در این باره راه درستی نشان نداده است." اما غافل از ا نکه مطالب مفصل خودشان هم که آن هارا براساس نظر ات انگلس نوشته اند و انگلس نیز براساس د دگاه های نادرست لامارک وداروین مبنی برامکان انتقال صفات اکتسا بی ارائه کرده، غیر علمی بوده ولذا مارکسیسم نیز که ادعای علمی بودن را می کرد ، راه درستی را نشان نداده است. به هرحال اگربیان غیرعلمی درمورد آفر نش راند ده گرفته وهیجانات مربوطه نیز کنارگذاشته شود و به ظرافت های متن و حاشیه های موضوع موجودات در روند تکامل دقت شود بی ترد د نتیجه آن برخلاف نظر برخی مجامع علمی مبتنی بر اتفاقی بودن د ده های جهان؛ "جهان طراحی شده" ا جاد شده است. تکامل درعرصه ز ست شناسی برای تبیین بیشتر موضوع، فعلا به امر تکامل در عرصه ز ست شناسی می پرداز م. در این عرصه خلاصه فرا ند تکامل چنین آمده است که پیش از پیدا ش موجودات هوازی، کشفیات باستان شناسی نشان می دهد که :" قد می کامبرین )4500 تا 542 میلیون سال پیش( متعلق به سیانوباکتری ها هستند. ترین فسیل های میکروسکوپی کشف شده از دوره پر این موجودات تک سلولی به کمک انرژی خورشیدی و مواد معدنی موجود در اقیانوس ها می توانستند عمل فتوسنتز انجام دهند و اکسیژن تولید کنند تا پیش از آن اکسیژن موجود در اتمسفر زمین بسیار کم بود و لی این باکتری ها طی میلیون ها سال باعث افزا ش اکسیژن اقیانوس ها و هوای گشت و ژنتیک- نوشته بهنام محمدنیا- 1389- صفحه 27(. بیرون شدند و امکان به وجود آمدن موجودات هوازی را به وجود آوردند. )فر اکنون فسیل هایی از سیانوباکتری ها در سواحل غربی استرالیا وجود دارد. س از پیدا ش و تولید اکسیژن، سلولهای هوازی وابتدائی کوروموزوم دار بدون هسته به وجود آمد. بعدها سلولهای هسته دار ا جاد شد.همه این سلول ها دارای کوروموزوم هایی بودند که حاوی ژن بوده و این ژن ها دارای اطلاعات برای نحوه زندگی آنها بود. سلولهای اولیه هوازی به تدریج موجودات ریز چند سلولی را به وجود آوردند و سپس مراحل مختلف تکامل انواع گیاهان و جانوران در طول صدها میلیون سال به وجود آمد. بنابراین جد همه گیاهان و جانوران همان سلول های اولیه است. مکانیزم تکامل هم چنین عنوان می شود که با تغییرات اتفاقی و تصادفی در ژن ها موجب تغییر در اندام و شکل موجودات می شود. موجود د ده آمده چنانچه توانست خود را با شرا ط محیط سازگار دهد زنده می ماند و تغییر صورت گرفته نسبت به موجود قبل از خود را به نسل بعدی منتقل می کند. در چنین حالتی موجود جد د تکامل افته و به عبارت د گر خصوصیات بهتر و بیشتری برای ز ست دارا می شود. البته بسیاری موارد هم تغییرات در جهت ضد تکاملی است و موجب می شود موجودات د دار شده عمدتا نتوانند در شرا ط محیطی که به دنیا آمده اند ز ست کنند لذا از بین می روند. این روند تکامل در مورد همه انواع، ساختار بدنی، اعم از دست ، ا، صورت و غیره ظاهرمی شود. در موردجزئیات هر کدام از اعضای بدن نیز این گ، ر شه، میوه و چه در ارتباط آنها با جانوران و حشرات و مسیر تکامل در جانوران رخ می دهد. در مورد گیاهان نیز چه در قسمت تنه، ساقه، بر غیره همین امر حاکم است. این بیان از تکامل ز ستی که آخرین دستاوردهای علمی است گرچه کسی با شیوه آزما شگاهی نتوانسته آن را اثبات کند اما قرائن، شواهد، بررسی ژن ها و غیره این نظر را تاحدود ز ادی تائید می کند و کسی نمی تواند آنرا به راحتی نفی کند. اما آنچه ما دنبال آن هستیم نه رد این نظر ه، بلکه نفی استنباط بی دلیل وسطحی از آن است. معمولا از این نظر ه، رد وجود خدا را نتیجه می گیرند. در صورتی که این نظر ه به هیچ عنوان خدا را رد نمی کند. به نظرمیرسد دوعامل درتاکید برچنین برداشتی مؤثربوده باشد: 1- مقاومت صدها ساله کلیسا،به نام خدا ومسیح درمقابل پیشرفت علوم وخاصه درموردمنشا پیدا ش انسان درفرا ندتکامل که باآن چه درکتاب مقدس آمده است مغایرت کامل دارد.این موضوع موجب ذهنیتی منفی نسبت به کلیسا،مسیح وخداشده است ولذاخودرادرچنین نتیجه گیری هائی نما ان می سازد. 2- اکثرتغییراتی که درژن هاتحت تاثیرعوامل طبیعی رخ می دهد،جهت ضدتکاملی دارد. برای عده ای ازدانشمندان این د ده خود دلیل مهمی درجهت اتفاقی بودن روند تکامل وعدم طرح وبرنامه درامرآفر نش است. اما هردومطلب فوق فاقد شتوانه علمی ودقیق برای رد وجود خدا است.زیرا درمورد اول صرفادخالت دادن ذهنیت منفی ناشی از خلط مبحث بی مورد ک مطلب غیر علمی بامسائل علمی است. ودرمورد دوم پربها دادن کثرت تاثیرات منفی عوامل محیطی روی ژن ها نسبت به اهمیت،ظرافت، عمق وهمه جا نبه ای بودن جهش های تکاملی است. به عبارت د گر تخر ب ژن هاباتوجه به آسیب ذیری آن ها بدیهی بوده ومی تواند بسیار ز اد باشد، لذااختلال دراندام های مختلف بدن از این طریق با د خیلی عادی تلقی شود.اما جهش درجهت تکامل به فرا ندی بسیار پیچیده نیازمند است. به عنوان نمونه اشاره می کنیم به همان مثالی که داروین درموردلکه های ابتدایی حساس به نورکرم خاکی به عنوان ابتدای شروع تکامل چشم مطرح کرده است. برای تحقق این که درکرم خاکی ساده لکه های حساس به نورقابل استفاده جهت تشخیص روشنائی از تار کی، با جهش تکاملی تحقق پیدا کند موارد زیر با د صورت ذیرد: 1- دونقطه حساس به نور با د ازسلول های زنده ،ویژه ومتفاوت باد گر سلول ها واحیانا قابل ترمیم تشکیل شود. ضمنا با دهم نوع مواد تغذ ه وهم مکانیسم تغذ ه آن ها مشخص شود.طبیعتا همه این اطلاعات با د درژن جهش افته انعکاس پیدا کند. 2- محل قرارگرفتن این دونقطه با د دربدن کرم به طور دقیق درجهش پیش بینی شده باشد.بدیهی است که محل مزبوربا د جای مناسبی باشد تااین د ده جد د قادرباشد کارخودرا به خوبی انجام دهد.لذا قرارگرفتن زیردهان ، زیرشکم،انتهای بدن وغیره آن را بی اثر می کند. 3- سیستم هدا ت اثرنوربه این دو نقطه تامغز با د پیش بینی شده باشد.به این معنی که با د عصب های ذیربط بابافت سلولی ویژه وامکان انتقال گرفته شود. پیام روشنایی وبا قا بلیت تبدیل اثرات فوتون ها به امواج الکتر کی درنظر 4-این عصب هااحیانا با د دارای روکش مخصوص به خود باشند،تاازانخراف پیام و ا تاثیرات زائد و اراز ت ازجانب نواحی اطراف درامان باشند. این موضوع درموردچشم های پیشرفته وحتی در مورد همه رشته های عصبی صادق بوده وموردتوجه واقع شده است.درموردچشم انسان وقتی روکش رشته های عصبی دچار خوردگی می شوند، انسان دچار دو بینی و ا د د تارمی گردد. 5- برای عصب ها وروکش ها ی آنها نیز با د به طور سیستماتیک ، برنامه تغذ ه مناسب پیش بینی شده با شد. 6- درمغز کوچک کرم خاکی با د ناحیه ای برای درک روشنائی وتمیز آن از تار کی به وجود آ د. 7- همه موارد فوق با د اولا به شکل جهش صرفا درژن های سلول های جنسی صورت به گیرد، وثانیا همه هم زمان د د آ ند. حال این سؤال پیش می آ د که آ ا حتی برای این کارکوچک می توان تصادف کور را محور قرارداد؟ جهان طراحی شده است: اما در مورد نظر ه تکامل، به فرض صحت این نظر ه که تا به حال شواهد و قرائن در جهت تائید آن بوده است معتقد م که برخلاف استنباطی که برخی محافل علمی مبنی بر تصادفی بودن د ده های عالم می کنند، جهان کاملا برنامه ریزی و طراحی شده آفر ده شده است. بدیهی است که شت این طراحی و برنامه ریزی، طراحی وجود دارد. برای اثبات این موضوع بسیار تلاش شده است که ظرافت های متن اندام های ز ستی موجودات زنده و گیاهان تبیین و تشریح شود. اما متقابلا ان قلت های بسیاری با مدد از اصل تکامل و انتخاب طبیعی و نیز زمان های نجومی، باعث شده است که استدلال ها به محاق ترد د فرو روند و شک ها باقی به ما نند. لذا ما برای اثبات این امر به د نبال تبیین اهمیت و ظرافت متن ااصل اندامهای ز ستی نمی رو م )گر چه اگر درست تببین شود جای ان قلت باقی نمی گذارد(، بلکه به مواردی از حواشی اندام های ز ستی می پرداز م که به نظر می رسد مشکل بتوان در مورد پیدا ش آن ها براساس طرحی معین ترد د کرد. توضیح این که طبیعت درفرا ند تکامل نه فقط به فکرا جاد اندام های مختلف مورد نیازمستقیم موجود زنده بوده بلکه به فکرخلق سیستم های متنوع ومختلفی که به تواند نیازهای این اندام هارا درموردکارایی ومحافظت تامین کند، نیز بوده است. علاوه براین طبیعت همچنین به فکر تامین نیاز این محافظ هابه طرق گوناگون بوده است.لذا این شیوه برخورد همه جانبه با ساختار موجود زنده بی ترد د نگاه برنامه ریزی وطراحی را اثبات می کند. نمونه هائی ازاین موارد را در ذیل ذکر می کنیم: کز پردازش، فرمان، احساس و کنترل اعضای بدن می باشد. این مغز متشکل از صدمیلیارد 1- مغز که اوج تکامل آن در انسان ظاهر شده است مر نورون است که ارتباطات وسیعی با کد گر دارند. ظاهرا هر نورون با ده هزار نورون د گر ارتباط مستقیم دارد. این نورون ها از سلول های ویژ ای تشکیل شده اند. مغز به مناطق مختلفی تقسیم شده که هر منطقه مربوط به کاری مشخص است: بینایی، شنوایی، بو ایی، لامسه، چشائی و غیره. تا این جای کار را می توان چنین تلقی کرد که مغز با توجه به روند تکاملی خود از موجودات ست تا انسان و توجه به نیازهر موجود در شرا ط خاص خود و رفع نیاز آن، تکامل پیدا کرده است. شا د بتوان با اغماض قبول کرد که تصادف و اتفاق در روند افزا ش نورون ها و به تدریج تقسیم کار موثر بوده و همین اکتفا می کند که به عدم وجود ماورا الطبیعه قائل شو م. گرچه این شیوه استدلال ساده انگاری است ولی همانطور که اشاره شد فعلا آنرا می ذیر م. اما موضوع فقط همین نیست. مغز حواشی ای دارد که اگر مکانیسم ظهور این حواشی ازمکانیسم ظهور خود مغز مهم تر نباشد کمتر از آن نیست. توضیح ا نکه درست است که مغز در هرمرحله ازتکا مل ز ستی برای دارنده آن ضروری است. اما به علت حساسیت شد د و ضربه ذیری ز اد، طبیعت به تکامل صرف آن اکتفا نکرده است، بلکه ک سیستم حفاظتی دقیق و همه جانبه نیز برای آن طراحی کرده است. همین سیستم حفاظتی را برای نخاع که مکمل آن است و از آسیب ذیری ز ادی برخوردار است) به طور که با کوچکترین فشار ا اصطکاک کارش مختل می شود(، نیز در نظر گرفته است. کزی ستانداران به چند روش محافظت می شود. نخستین عامل، استخوانهای جمجمه و ستون مهره ها هستند به عبارت د گر:" دستگاه عصبی مر که جعبه ای محکم و استخوانی برای محافظت از مغز و نخاع به وجود می آورند. افزون بر آن، مغز و نخاع را پرده ای سه لا ه ای به نام مننژ می پوشاند. پرده بیرونی مننژ از نوع بافت پیوندی محکم است و سخت شامه نام دارد. در زیر آن لا ه عنکبوتیه قرار دارد و لا ه درونی مننژ نرم شامه گ های خونی فراوان است و بافت مغزی را تغذ ه می کند. میان لا ه عنکبوتیه و نرم شامه فضایی است که از ما عی به نام است که دارای مویر مایع مغزی نخاعی پر شده است و نقش ضربه گیر را دارد. گ های مغزی، فاقد منافذی هستند که در سایر بافت ها د ده می شود در نتیجه بسیاری از مواد که در همچنین سلول های پوششی دیواره مویر متابولسیم سلول های مغز نقشی ندارند و نیز میکرب ها معمولا نمی توانند وارد مغز شوند. به این عامل حفاظت کننده سد خونی مغزی می کزی به وسیله انواعی از سلول های غیرقابل تحر ک که نور وگلی نامیده می شوند حما ت می شوند." )مغز و گو ند. نورون های دستگاه عصبی مر نخاع- و کی د ا( این واقعیت از مغز را می توان با ساده انگاری شبیه قرن نوزدهم، موجودات را کنار هم رد ف کرده بگوئیم نتیجه فرا ند تکامل موجودات است و ا می توان شبیه ز ست شناسان قرن بیستم خود را راحت کرده و صرفا به این اکتفا کنیم که این امر نتیجه جهش ها و اطلاعاتی است که به تدریج در ژن ها ذخیره شده و انتخاب طبیعی آن را تثبیت کرده است. اما از زاو ه دقیق ز ست شناسی و نیز رو کرد فنی، هیچ کدام از این توجیه ها برای موارد حاشیه ای، علمی و موجه به نظر نمی رسد. این حقیقت را مطالب ذیل نیز بیشتر عیان می کند. در مورد استخوان های جمجه، با د در فرا ند تکامل قطعات مختلف آن با توجه به اندازه معین، مضرس بودن، تعداد آنها، نحوه جوش خوردن، از حالت غضروفی به استخوان تبدیل شدن، سوراخ ها و حفره های ضروری آن ها برای خروج و ورود اعصاب و نیز قرار گرفتن چشم ها و گوش ها و غیره، همه و همه در ژن ها، انعکاس پیدا کند. به تعبیر د گر این فرا ند با د به شکل برنامه ریزی شده در ژن ها تنظیم شود. البته این بخشی از قضیه است. استخوان ها در تمام مراحل رشد احتیاج به تغذ ه دارند، تغذ ه آنها از مواد خاصی با د تامین شود سیستمی که این فرا ند را بتواند تامین کند با د طراحی و در ژن ها منعکس شود. پرده های سه لا ه ای مننژ نیز هر کدام از سلول های خاصی تشکیل افته، وظا ف خاصی به عهده دارند لذا هم فرا ندی خاص برای ا جاد خود دارند و هم فرا ند ی برای انجام وظیفه حفاظتی مغز و ا نخاع را دارند. نخاع نیز به دلیل ظرافت، حساسیت و آسیب ذیری که دارد، برای محافظت از درون مهره های ستون فقرات عبور می کند. علاوه بر این توسط سه لا ه مننژ و مایع بین آن ها حفاظت می شود. حتی: "رشته های عصبی ریز به وسیله سلول های محافظ سفید رنگ احاطه شده اند". )مبانی علوم اعصاب شناختی- مولفان: برنارد باری و نیکول گیج -ترجمه کمال خرازی- صفحه 144(. با د دانست که هر د ده ولو بسیار کوچک در ساختار بدن موجود زنده نمی تواند بدون برنامه صورت گیرد. عملکرد هر د ده نیازمند برنامه )انعکاس در ژن(، عوامل انجام کار) سلول های ویژه همان کار و سیستم مربوطه( و نظارت )کنترل کننده های لازم در ناحیه ای از مغز( می باشد که همزمانی همه این ها در ک جهشی تصادفی امری بسیار نامحتمل است. بنابراین ضمن ا نکه تمامی سیستم های محافظتی در اندام های مختلف موجودات طراحی های خاص خود را می طلبد، همزمانی ظهور اجزای مختلف آن ها امری ضروری است. تقر با همزمان با پیدا ش مغز و نخاع، سیستم های محافظت آنها با توجه به سطح نیازشان به وجود آمده است: "کشف قد می ترین سیستم عصبی جهان در فسیل 520 میلیون ساله: شناسایی فسیل های ک موجود باستانی شبیه به میگو با سرزره پوش که حاوی قد می ترین و محافظت شده ترین سیستم عصبی بوده می تواند به دانشمندان در کشف تکامل سیستم های عصبی حیوانات زنده امروزی کمک کند". )ا سنا 18/12/1394( 2- موضوع سیستم محافظت منحصر به مغز و نخاع نمی شود، چشم ها نیز همین حالت را دارند. کره چشم علاوه بر ا نکه به وسیله پرده سفتی به کتی توسط ماهیچه های مخصوصی اداره می شوند. پلک ها نام صلبیه حفاظت می شود، به وسیله پلک ها نیز حفاظت می شوند. پلک ها از لحاظ حر مجهز به مژه می باشند که آن ها هم برای تنظیم نور و حفاظت از تاثیرات شدت نور خلق شده است. برای نرمی لبه پلک ها، ترشخ نوعی چربی به منظور جلوگیری از فرسا ش لبه پلک ها موقع بهم خوردن )محافظ ِ محافظ( انجام می شود. ابرو نیز به طریق د گری حفاظت چشم را در مقابل تابش مستقیم نور به عهده دارد. اشک هم برای جلوگیری از اصطکاک پلک چشم به وجود آمده است و لذا آن هم کی د گر از محافظین چشم است. ظهور پلک در موجودات، کت پلک، مژه ها و امکان رشد محدود آن ها، نوع چربی لبه پلک ها و میزان ترشح و هم چنین ماهیچه مرتبط با آن، اعصاب مربوطه برای فرمان حر کیب مواد آن، غدد اشکی، میزان ترشح و... همه و همه با د براساس برنامه ای معین در ژن ها غدد مربوطه و نوع سلول های هر کدام ،اشک و تر انعکاس پیدا کند. این ها همه برنامه های حاشیه ای و حفاظتی چشم است،نه خود چشم . 3- در مورد دستگاه گوارش نیز مسئله حفاظت با ظرافت خاصی در نظر گرفته شده است: "لوله گوارش به محیط خارج بدن راه دارد. به همراه غذا باکتری بسیاری وارد لوله گوارش می شوند. مدت ز ادی باقی ماندن این مواد "مغذی" محیط را برای رشد و تکثیر باکتری ها فراهم می کند. ساختار دیواره لوله گوارش برای دفاع در مقابل تهاجم این میکروب ها تخصص افته است. بافت پوششی محافظ در مناطقی که در معرض نیروهای سا شی با تهاجم میکروب قرار دارند از نوع سنگفرش مطبق است که متخصص محافظت از بافت های زیرین است. هم چنین در همه بافت های همبند لوله گوارش سلول های متنوع دستگاه ا منی در دیواره لوله گوارش مستقر است". )سا ت: بافت شناسی- کلیات و ساختار لوله گوارشی( 4- دستگاه تنفسی نیزکه کی ازدستگاه های حیاتی جانوران است ازشیوه های حفاظتی ویژه خود برخورداراست.قسمت های مختلف این دستگاه کدام از این قسمت ها نوعی ازمحافظت رابرای کل سیستم دارامی باشند: "حفره های بینی درانسان عبارت اند از: بینی،حنجره ، نای ور ه ها. هر ازمخاط وعروق خونی پوشیده شده اند که هوا را قبل ازرسیدن به ر ه هاگرم ومرطوب می کنندوباکمک موها ومژک هاگردوغبارآنرامی گیرند".)شش ها-و کی د ا( درمسیرنای نیزتقر با کاری مشابه انجام می شود:"نای بعدازحنجره قرارگرفته ،ابتدابه دوقسمت نایژه )برونش(راست وچپ تقسیم می شود وواردر ه هامی شوند. نایژه ها درداخل ر ه هابه شاخه های کوچکتری به نام نایژک )برونشیول(تقسیم می شوند.داخل نای وبرونش هاسلول های مژکداروجود دارد که کت خودبه سمت دهان ذرات موجود درهوا رابیرون می رانند ومانع رسیدن آن هابه ر ه ها می شوند.")همان منبع ( باحر کت راحت ونرم ر ه هادرجر ان دم وبازدم پرده جنب طراحی شده است که:"پرده ای دولا ه به نام پرده جنب که هردور ه رابه طور برای حر کات می شود.ر ه هاساختمان جداکانه از بیرون می پوشاند.بین این دولا ه مقداری مایع )مایع جنب (وجودداردکه باعث لغزندگی ونرم شدن حر ارتجاعی دارندوتمایل دارند تامثل باد کنکی بدون هوا روی خود بخوابند،ولی فشارمنفی که بین دو پرده جنب وجود داردباعث باز نگهداشتن ر ه ها می شود".)همان منبع( علاوه برموارد فوق سامانه ا منی خاصی برای ر ه ها طراحی شده است:" سلول های ا تیلیال درمجرای تنفسی میتواننداتواع ملکول هارابرای کمک به ا منی شش هاترشح نما ند".)همان منبع( ر ه ها به دلیل حساسیت وآسیب ذیری درداخل قفسه سینه حفاظت می شوند. 5- عملکرد زانو به دلیل فشار وزن بدن روی آن وقرارگرفتن استخوان های ران وساق ا روی کد گر ازاهمیت ویژه ای درخصوص مقاومت و ا داری کت استخوان ها،مانع برخوردار است.لذابرای حفاظت زانو سیستمی دقیق وپیچیده طراحی شده است که موجب کاهش اصطکاک ،آسان شدن حر کت دارند.مفصل زانو به وسیله انحراف به طرفین و ا جلومی شود:"زانو مفصلی است که سه استخوان ران،درشت نی و کشکک درساختمان آن شر کت می ک کپسول مفصلی غشاءسینوو ال )حاوی مایع سینوو ال (ورباط هااحاطه می شود.مایع سینوو ال باعث کاهش اصطکاک حر گردد...غضروف مفصلی ماده ای است که انتهای استخوان هادرهرمفصل رامی پوشاند ....این ماده سفید ودرخشان است،وقوامی لاستیکی دارد.غصروف مفصلی ک ماده لغزنده است که اجازه می دهدسطوح استخوانی بدون آسیب د دن، روی هم بلغزند.کارکردغضروف مفصلی این کت استخوان هاآسان شود....رباط ها)لیکمان ها(نوارهای محکم بافتی هستند است که ضربات وارده راجذب و ک سطح کاملا صاف ا حاد کند تا حر کت بیش ازحد زانوبه طرفین می شوند".)زانو-و کی د ا( که انتهای استخوان هارابه کد گر متصل می کنند...آن هامانع حر سیستم حفاظتی همراه با ظهور حیات به وجود آمده است.در سلول های اولیه مسئله حفاظت ،اساسی و حیاتی بوده است. این سلول ها توسط لا ه های غشای سلولی محافظت می شوند وقتی صحبت از همین غشا ء ظاهرا ناچیز می شود، با د توجه کرد که مکانیسم به وجود آمدن آن، تغذ ه، دوام لازم و همه و همه با د برنامه ریزی شده باشد تا بتواند ساختار پیچیده سلول ساده را حفاظت کند. سلولی که در داخل خود قسمت های مختلف تخصصی با وظا ف معین را برعهده دارد. کت کرم ها را در داخل تنه درخت 6- نوع حفاظت در برخی مواقع بعد وسیعتری به خود می گیرد. دارکوب با توجه به قدرت شنوایی خود حر درک می کند. این پرنده برای بیرون کشیدن کرم، نیاز به سوراخ کردن تنه درخت دارد. این منظور با ضربه زدن محکم نوک به تنه چوبی درخت ممکن می گردد. اما این کار می تواند به مغز و چشم پرنده آسیب جدی برساند. لذا برای حفاظت از مغز، جمجمه این پرنده اسفنجی ساخته شده است، تا اثرات ناشی از ضربات نوک خنثی گردد. اسفنجی شدن جمجه د ده ساده ای نیست، فرا ندی بسیار پیچیده دارد. طرح اسفنجی مناسب، موضوع فضای گهای ذیربط، اعصاب مربوطه، ارتباط آنها همه با د در ک برنامه درونی آن، ارتباط با لا ه های سلولی مجاور، موضوع تغذ ه استخوان اسفنجی، مویر جامع پیش بینی و در ژن ها انعکاس پیدا کند و این ها همه مرتبط با امکان درک پرنده از وجود کرم در درون تنه درخت قرار می گیرد. گذشته از این چشم دارکوب نیز برای جلوگیری از صدمه د دن در مقابل نوک زدن، دارای ک پلک سوم برای محافظت شده است. تقر با همه اعضا و قسمت های مختلف بدن جانداران، هر کدام نوع خاص و متناسبی از محافظ را دارا می باشند. برخی از این محافظین نیز خود محافظ دارند )شبیه غدد چربی پلک های چشم که به آن اشاره شد و پوست بدن که محافظ بسیاری از محافظین قسمت های مختلف بدن است( موضوع عامل حفاظت نه فقط در اندام ها و قسمت های مختلف جانوران بلکه در قسمت های گوناگون گیاهان نیز وجود دارد. پوست درخت کی از آنها است. گ جهت در افت نور در مجاورت گ ها نیز در مقابل برخی عوامل خارجی و حرارت شد د آفتاب دارای محافظ هستند:" سطح وسیعی از بر بر هوای آزاد قرار می گیرد. بنابراین لازم است توسط لا ه خارجی مناسبی در مقابل عوامل خارجی مضر محافظت شود. گ ها جلوگیری می گ، لا ه ای از جنس موم ترشح می کنند که از اتلاف آب در بر این لا ه خارجی اپیدرم نام دارد. اپیدرم فوقانی و تحتانی بر گ از اتلاف آب جلوگیری ک وجود دارد که با ا جاد هوای نمناک و ساکن در اطراف بر گ ها در روی اپیدرم زوائدی به نام کر نما د. در بعضی از بر می کند". )ساختار گیاهان- و کی د ا( خار و تیغ نیز از د گر عوامل محافظ گیاه می باشند. گ و میوه را به عنوان امری قابل توجیه علاوه بر این با د به این نکته توجه کرد که اگر برای گیاهان در روند طبیعی تکامل، داشتن ر شه، ساقه، بر بدانیم، لیکن خاصیت و پیچیدن دور گیاهان د گر و ا داشتن زائده ای خاص برای اتکا به د گر گیاهان )همان گونه که مو دارد(فقط در چارچوب جهان طراحی شده قابل تبیین است. موضوع د گری که می توان در مورد حواشی مطرح کرد این است که وجود ک عضو در بدن و ا ک قسمت از گیاه و بهره گیری از آن ک طرف قضیه است. اما خوب کار کردن و دوام لازم آن به وسیله عملکرد عناصر حاشیه ای و در واقع مکمل، طرف د گر قضیه است. مثلا در مورد عملکرد دست و ا ا ضمن ضرورت وجود ماهیچه ها، اعصاب و مفاصل و غیره وجود تاندون ها نیز ضروری بوده و ضمنا با د برای خوب عمل کردن آن ها شرا طی فراهم باشد. به همین دلیل:" در اطراف تاندون ها ک لوله بافتی نازک وجود دارد که به آن غلاف تاندون )Tandon Seath( می گو ند. کت می کند در واقع غلاف بین تاندون و بافت های اطراف آن قرار گرفته و موجب تسهیل تاندون به راحتی در درون این غلاف به جلو و عقب حر کت تاندون در کنار بافت های اطراف می شود. سطح درونی این غلاف از سلول های خاصی به نام سلول های سینوو ال پوشیده شده که ما عی حر به نام مایع سینوو ال )synovial Fluid( را ترشح می کند. این مایع شبیه مایع مفصلی بوده و موجب لزج شدن دور تاندون و کاهش اصطکاک در اطراف آن می شود. وظیفه اصلی تاندون انتقال نیروی کت دادن آن است تاندون به جز این وظیفه مانند ک فنر هم عمل می کند". )عملکرد تاندون ها. و کی د ا( عضله به استخوان و حر موضوع مهم د گری که می توان در مورد جانوران به خصوص انسان مطرح کرد این است که تولید گلبول های قرمز و سفید در بدن امری حیاتی است. این مهم به عهده مغز استخوان محول شده است. اما از آنجا که جنین فاقد استخوان است، به طور موقت ساختن گلبول های قرمز درجنین به وسیله طحال و کبد انجام می گیرد:" تولید گلبول های قرمز در جنین تا قبل از آماده شدن مغز استخوان، به وسیله طحال و کبد است. طحال کز خون ساز عمل می کند و گلبول های سفید و قرمز خون را می سازد. س از تولد با انتقال در ماه های نجم تا هشتم بارداری به عنوان ک مر کت می کند".)مراکز خون مراکز خون رسانی به مغز استخوان این فعالیت طحال خاموش می شود..... کبد در دوره پیش از تولد در خون سازی شر سازی -و کی د ا( موردد گری را که می توان از مهمترین حاشیه های تکامل به حساب آورد، وابستگی نوزاد و مادر است. پیوند نوزاد و مادر در ستانداران کی از عوامل مهم بقا محسوب می گردد. فقد آن بی ترد د بقای نسل را منتفی می کند. به نظر ز ست شناسان: "وابستگی مادر و نوزاد ر شه در منطقه ای از مغز ستانداران باستانی دارد که ماده خاکستری مجاور انتقال ما عات مغز)PAG( نامیده می شود" )و کی د ا( مشکل بتوان این وابستگی را با تغییر تصادفی در ژن ها توجیه کرد. همان طور که قبلا اشاره شد تقر با تمامی قسمت های مختلف بدن جانوران محافظت شده است. قسمت های مختلف اندام گیاهان نیز عوامل محافظت خاص خود را دارند . در بسیاری موارد عوامل محافظت خود نیز دارای محافظ می باشند؛ نظیر غدد چربی و چربی پلک چشم، پوست بدن برای محافظت بسیاری از محافظ ها، موی بدن برای محافظت از پوست که خود محافظ است و.... این سلسله محافظین طیف گسترده ای از تنوع در ک نوع و تنوع در انواع را دارد. اگر بتوان تعدادی از آن ها را براساس تصادف و اتفاق در فرا ند تکامل ذیرفت، اما همه آنها را نمی توان براین مبنا استوار ساخت. این امر تقر با در بخش د گری از هستی نیز صدق می کند. طیف گسترده ای از ثابت های فیز کی )سرعت نور در خلا، سرعت موج الکترو مغناطیسی در خلا، جرم سکون پروتون، جرم سگون الکترون، ثابت جهانی گرانشی، شتاب ناشی از گرانش برروی زمین و...(وجود دارند. معدودی از این ثابت ها را شا د بتوان براساس تصادف ذیرفت. اما مهم این است که این طیف گسترده از ثابت های فیز کی تحقق پیدا کرده تا امکان حیات میسر گشته است. میچیو کاکو فیز ک دان معروف آمر کایی در این خصوص می نو سد:" می توان باور کرد که اگر صرفا چند مورد از ثابت های طبیعت مقادیر خاصی به خود می گرفتند تا زندگی ممکن شود، ای تصادفی کوردر میان بود اما به نظر می رسد که گروه بزرگی از ثابت های فیز کی با د طیف کوچکی از مقادیر را داشته باشند تا زندگی در جهان ما بتواند شکل گیرد. از آنجایی که اتفاقاتی از این دست خیلی نامحتمل هستند، شا د ک شعور الهی )خدا( دقیقا آن مقادیر را برای آفر نش حیات انتخاب نمود" )ابرفضا نوشته میچیوکاکو- مترجمین: نادر جوانی، محمدرضا سرور- صفحه (337 مطلب مهمی که با د به آن نیز توجه کرد این است که اگر چه ژن ها شرا ط تخر ب ذیری دارند و تاثیرات برخی عوامل محیطی می تواند، وضع گون کرده و تضعیف نما د و به تعبیری اثر عکس تکاملی را به بار آورد اما می توان گفت این شبیه کلیت بدن جاندار است که در دارنده آن ها را دگر مقابل برخی عوامل طبیعی آسیب ذیر بوده ولی در نها ت، بدن رشد و تعالی خود رابراساس برنامه منعکس شده درژن ها طی می کند. لذا این امر دلیل آن نمی تواند باشد که تاثیرات عوامل محیطی در جهت خاصی خط داده نشود. با توجه به مطالب فوق و حتی بدون در نظر گرفتن ظرافت های تکامل در مورد اصل اندام های موجودات زنده و قسمت های مختلف گیاهان، می توان نتیجه گرفت که" جهان طراحی شده " است. خواب و جهان طراحی شده: اما چنین استنباطی منحصرا از طریق ظرافت تکامل اندام ها و حاشیه های ز ست شناسی آنها حاصل نمی شود. بلکه بعضا از طریق بررسی اعمالی کارکرد اصلی است نیز قابل استنباط است. که حتی در چارچوب وظیفه اصلی اعضا نمی گنجد و ظاهرا فرع بر این بررسی حتی می تواند به درک درست تر از "طراح" و موقعیت عنصر اوج تکامل عنی، انسان انجامیده و با شناخت ماهیت واقعی او از این طریق، به عملکرد قابل انتظار و بدون اراز ت و به خصوص در شرا ط مناسب اجتماعی پی برد. کی از این موارد قابل بررسی خواب د دن است. خواب د دن کی از پیچیده ترین اعمال مغز است. تقر با همه انسان ها و شا د برخی حیوانات نیز خواب می بینند. خواب انسان چند نوع است. کی از خواب ها به نام خواب صادق )رو ای صادقه(معروف است. چنین خواب هایی را به این علت صادق می گو ند که تعبیر می شود. عنی ا آنچه در خواب امده موبه مو در بیداری تحقق پیدا می کند و ا تعبیر آن عملی می شود. انبیا اکثرا ا خود خواب های صادقه فراوان می د د ند و آ نده را از این طریق پیش بینی می کردند و ا با تعبیر خوابهای د گران از آ نده خبر می دادند . به هر حال در این شکی نیست که انسان قدرت پیش بینی بعضی رخدادهای آ نده را از طریق خواب د دن دارد. این امر مسلم دو موضوع مهم را ثابت می کند: اول ا نکه وقتی اکنون آ نده را می بینی، به این معنی است که آ نده از قبل مشخص بوده و به عبارت د گر "طراحی شده" است. زیرا از د د صرف مادی، بی معنی است که آ نده بتواند در ذهن انسان منعکس شود. چرا که تا عوامل شناخته شده و ناشناخته و احتمالاتی که برای هر ک ممکن است دست به دست هم بدهند، ظهور پیدا نکنند، د ده ها رخ نداده و ناشناخته باقی می مانند. دوم ا نکه از آنجا که ذهن انسان قادر به درک و به عبارتی د دن آ نده است، س با د این ظرفیت را داشته باشد که ورای زمان و مکان قرار داشته باشد. زیرا در غیر این صورت نمی تواند در زمان آ نده و در مکان آ نده حضور پیدا کرده و از شرا ط آن آگاهی ابد. حضور در آ نده و درک و د دن گی های مابعد الطبیعه است. این همان چیزی است که از صفات خداوند شمرده می شود. آن به معنی داشتن ویژ بنابراین می توان نتیجه گرفت که اولا با توجه به ا نکه آ نده را بسیاری د ده اند و می بینند س" جهان طراحی شده" بوده ونتیجتا طراحی نیز وجود دارد.و ثانیا انسان نیز چون توانایی آن را دارد که در ورای زمان و مکان حضور پیدا کند، س بعدی الهی دارد. ا نکه انسان بعدی الهی دارد قاعدتا با د الهی عمل کند. اما شرا ط طبیعی و اجتماعی انسان رامسخ کرده و او را از خودش دور کرده است. اما این انسان با درک بیشتر از خود و طبیعت به طریق علمی می تواند به تدریج خود را باز ابد و از زاو ه بعد الهی نسبت به همه کسی و همه چیز نگاه کند.